در ایران دست‌کم یک دهه است که خرید آنلاین محصولات و خدمات با استقبال چشمگیری مواجه شده است؛ اما آیا خرید آنلاین لوازم موسیقی هم میتواند روشی موفقیت‌آمیز باشد؟ ساز24 پاسخی مطمئن به این سؤال است.
با فراگیرشدن تکنولوژی‌های ارتباطات الکترونیک و ظهور «اینترنت» به‌عنوان «دهکده جهانی»، رفته‌رفته بخش زیادی از فعالیت‌هایی که تا پیش‌از‌این تنها در دنیای واقعی و ملموس امکان‌پذیر بود، به دنیای مجازی یا همان فضای اینترنت انتقال یافت و الگوهای رفتاری انسان‌ها نیز هم‌پای آن تغییر کرد و با این سازوکار جدید منطبق شد. این فرایند باعث شده تا امروزه شنیدن واژه «آنلاین» به‌عنوان پسوندی برای کلمات «خرید» یا «فروش» یا «مشاوره» نه‌تنها دور از انتظار نباشد؛ بلکه آسان‌ترین و دردسترس‌ترین روش را برای به‌نتیجه‌رسیدن در این موارد به‌خاطر آورد.
بزرگ‌ترین مشکل کسب‌و‌کارهای فروش آنلاین مسئله جلب اعتماد مشتریانی است که حالا دو انتخاب پیش رو دارند: محصول مدنظر را به شیوه سنتی (حضوری) بخرند یا آنلاین و غیرحضوری. خرید ساز و لوازم موسیقی نیز از این قاعده مستثنی نیست. معمولا همراه با تصمیم هنرجو یا هنرمند برای تهیه ساز جدید، دغدغه‌ها و انتظارهایی به‌وجود میآید که به‌شرح زیر است:
وجود تنوع کافی در بین سازهای موجود براساس کیفیت و قیمت
امکان مقایسه سازهای موجود با بهره‌مندی از اطلاعات فنی و ظاهری
امکان مشاهده و شنیدن صدای ساز در شرایط اجرا
اطمینان‌یافتن از کیفیت و اصالت ساز و تهیه آن با مناسب‌ترین قیمت (ضمانت فروشنده)
ازآنجاکه تجارت الکترونیک (خریدوفروش آنلاین) همیشه سعی کرده نواقص شیوه سنتی را برطرف کند، اغلب پلتفرم‌های آنلاینی که درزمینه فروش ساز به‌وجود آمدند، با تمرکز بر گسترش طیف و تنوع محصولات و ایجاد امکان مقایسه بین گزینه‌های متعدد، مخاطبان خود را (خریداران ساز) به‌سمت این بازار جدید فراخواندند. این اتفاق همانگونه که انتظار می‌رود، انتخاب سازی که ازنظر مشخصات فنی و ساختاری و قیمتی مناسب فرد باشد، از همیشه آسان‌تر کرد. حالا تنها باید برای دو انتظار دیگر مشتریان، یعنی مشاهده ساز در حال اجرا و مطمْن‌شده از اصالت ساز، چاره‌ای اندیشیده می‌شد.
این دغدغه‌ها، به‌ویژه درباره سازهای ایرانی که عموما به‌صورت دست‌ساز و کارگاهی تهیه میشوند، بدون شک نقش موثری در تصمیم‌گیری هنرمند یا هنرجو ایفا میکند. برای مثال، سنتورنوازی حرفه‌ای که قصد خرید سنتور جدید دارد، مطمئنا ترجیح میدهد خصوصیات حین اجرا و نحوه صدادهی سازهای متعددی را بررسی کند تا در‌نهایت بتواند ساز مطلوبی بخرد. در خرید تار یا سه تار یا حتی خرید دف و سازهای کوبه‌ای دیگر نیز وضعیت مشابهی وجود دارد و صدای ساز باید موردپسند هنرمند باشد تا او را به خریدن ساز جدید ترغیب کند. علاوه‌بر‌این، معمولا در شیوه سنتی تهیه ساز، هنرمند با شناخت قبلی از پیشینه مُهر یا سازنده و با مراجعه مستقیم به وی، ساز را تهیه میکند. بنابراین، اگر بتوان این شناخت و اطمینان را در فضای خدمات آنلاین تجربه کرد، راهی آسان و مطمئن برای تهیه ساز دربرابر هنرمندان و هنرآموزان مشتاق قرار گرفته است.
مجموعه ساز ۲۴ به‌عنوان مرجع تخصصی بررسی و فروش آنلاین ادوات موسیقی در ایران، فعالیتش را از فروردین ۱۳۹۳ با عنوان کسب‌و‌کار Market Place با فروش ساز و لوازم جانبی موسیقی آغاز کرد. رفته‌رفته و با گذشت زمان، با مشاهده نیاز شدید هنرجویان به دریافت اطلاعات و محتوای تخصصی درباره ابزار موسیقی برای انتخاب صحیح و مناسب ساز و به‌دلیل نبود چنین محتوایی به‌صورت یکپارچه در فضای آنلاین، فعالیتش را علاوه‌بر فروش آنلاین ساز و لوازم جانبی، به‌طور گسترده روی تهیه محتوای متنی، عکسی، صوتی، تصویری و کارشناسی روی ادوات موسیقی معطوف کرد و در‌حال‌حاضر، به‌عنوان مرجعی برای بررسی و معرفی ساز به هنرجویان و علاقه‌مندان به حوزه موسیقی نیز شناخته میشود.
تمامی سازهایی که وبسایت ساز ۲۴ می‌فروشد، از تأمین‌کنندگان و سازندگان تأییدشده مجموعه ساز ۲۴ تأمین و با نظارت این مجموعه ارسال میشوند. بنابراین، ساز ۲۴ کیفیت و اصالت هر ساز ارسالی را ضمانت میکند. درضمن در تهیه ساز ازطریق این وبسایت، قیمت ساز نیز با هزینه خرید حضوری همان ساز با مراجعه مستقیم به سازنده یا کارگاه مرتبط هیچ تفاوتی نخواهد داشت.
گیتاریک ساز زهی با شش سیم است که تولید صدا در آن از طریق ارتعاش سیم توسط انگشت یا پیک انجام میشود. گیتار دارای سبک‌های مختلفی است که برخی از آنها باید با گیتار مخصوص سبک خود نواخته شوند. گیتار‌ها به دو دسته‌ی اصلی گیتارآکوستیک (بدون برق) و گیتار الکتریک (برقی) تقسیم میشوند که هر کدام خود دارای انواع مختلفی هستند. ساختار کلی همه‌ی گیتار‌ها تقریبا شبیه به هم است و هر کدام از آنها تفاوت‌هایی جزئی با یکدیگر دارند. در ادامه نکات کلی و مهم برای خرید گیتار را خواهیم گفت.
به نقل از ساز24:
برای هر فردی که میخواهد به کلاس موسیقی برود پس از انتخاب ساز مورد علاقه و انتخاب یک آموزشگاه موسیقی خوب به این فکر فرو می‌رود که اکنون چه سازی را برای نواختن باید تهیه کنم؟ کدام ساز خوب و با کیفیت است؟ اینها سوالاتی است که در ابتدای شروع کلاس موسیقی برای همه پیش میآید. یکی از این سازهای موسیقی، ساز گیتار است که دارای سبک‌ها و مدل‌های مختلفی است و نوازنده را شدیدا دچار سردر گمی میکند که کدام یک از آنها را باید تهیه کند. البته که تهیه یک ساز خوب و با کیفیت در ابتدای کار امری بسیار مهم است؛ زیرا جنس صدای خوب و کیفیت بالای ساز در ایجاد انگیزه به هنرجو تاثیر قابل توجهی دارد. پس در هنگام خرید ساز نهایت دقت و توجه را داشته باشید تا بهترین و مناسب‌ترین ساز را برای خود تهیه کنید. ما در ادامه توصیه‌های مهم در هنگام خرید ساز گیتار را به شما خواهیم گفت.
نکات مهم در هنگام خرید گیتار
بودجه در دسترس اولین عاملی که باید مورد توجه قرار بگیرد مقدار بودجه‌ای است که برای خرید ساز کنار گذاشته اید. اکثرا بر این باورند که در ابتدای کار باید سازی معمولی و ارزان تهیه کنند؛ ولی باوری غلط است. زیرا نواختن با سازی که کیفیت و جنس مناسبی ندارد انگیزه نوازنده برای ادامه کار را کم میکند. پس بهتر است کمی بیشتر هزینه کنید و سازی تهیه کنید که از نواختن آن لذت ببرید.
جنس چوب به کار گرفته شده در ساز اولین عاملی که در انتخاب و خرید گیتار موثر است جنس صدای گیتار است؛ که یکی از عوامل تاثیر گذار در صدای گیتار جنس چوبی است که گیتار با آن ساخته میشود. انتخاب جنس صدا به سلیقه‌ی فرد بستگی دارد و اگر نوازنده قرار است از تکنیک فینگر استایل (استفاده از انگشت برای ضربه زدن) استفاده کند بهتر است جنس چوبی را انتخاب کند که با کمترین ضربه‌ها پاسخی مناسب دریافت کند. در مقابل این چوب‌ها چوب‌هایی هستند که برای اجرا به نیروی بیشتری احتیاج دارند و برای افرادی که از روش پیک استایل (استفاده از پیک برای ضربه زدن) استفاده میکنند مناسب است.
صدا و جنس سیمهای ساز گیتار دارای ۶ سیم است که با انگشت گذاری روی این شش سیم ۷۲ نت را می‌توان تولید کرد. صدای تمام این نت‌ها باید بدون نویز و شفاف باشد. برای تست سیمهای گیتار و صدای آن باید به تک تک سیمها ضربه بزنید، هرکدام از این سیمها به تنهایی باید صدای شفاف و بدون گز تولید کنند. همچنین فاصله‌ی سیمها از صفحه نباید خیلی زیاد باشد. بد نیست بدانید که سیمهای ساز گیتار در دو نوع نایلونی و فلزی وجود دارند که گیتار‌های سیم نایلونی درد کمتری را در انگشتان ایجاد میکنند و برای افراد مبتدی بهتر است. گیتار‌های سیم نایلونی در سبک‌های پاپ، فلامنکو و کلاسیک استفاده میشود؛ به همین دلیل به این نوع گیتار، گیتار کلاسیک یا فلامنکو (اسپانیش) هم می‌گویند. گیتار‌های با سیم فلزی دارای صدای بلندتر هستند و گیتار‌هایی هستند که در تمامی سبک‌های موسیقی مثل فولک یا همان موسیقی محلی، بلوز، راک، جاز و … قابل استفاده اند. ولی فلزی بودن سیمها گاهی باعث خوردگی و پینه بستن سرانگشتان میشود. پس در انتخاب گیتار با سیم نایلونی یا فلزی باید سلیقه خود در نوع صدا و سبک مورد علاقه را در نظر بگیرید.
توجه به دسته یا گردن گیتار دسته‌ی یک گیتار باید صاف و بدون هیچ ترک، انحراف و تاب خوردگی باشد. شما باید ساز را در زاویه‌های مختلف دید قرار دهید تا مطمئن شوید که دسته ساز کاملا صاف و بدون تاب است. حتی کوچکترین ناصافی را جدی بگیرید، زیرا ناصاف بودن دسته بر صدای گیتار تاثیر منفی می‌گذارد. همچنین پشت دسته گیتار نباید زیاد گرد باشد، زیرا گرد بودن بیش از حد پشت دسته ساز کف دست نوازنده را اذیت میکند و نوازنده را در نواختن دچار مشکل میکند. علاوه‌بر اینها توجه کنید که محل اتصال دسته به بدنه‌ی ساز باید فاقد هرگونه ترک (حتی ترک کوچک) باشد.
جعبه کلید‌های کوک و گوشیها قسمت ابتدایی دسته که کلید‌های کوک در آن واقع شده اند باید صاف و کاملا صیقل و عاری از هر گونه خوردگی باشند. همچنین برای کنترل گوشی‌های ساز می‌توانید تک تک گوشیها را خیلی کم به راست و چپ بچرخانید و مطمئن شوید که گوشیها لغی نداشته باشند. گوشیها باید محکم و با کیفیت باشند. زیرا این گوشیها به طور مداوم برای کوک کردن ساز در حال چرخش هستند پس باید کیفیت مطلوبی داشته باشند.
فِرت‌های ساز اگر به دسته‌ی گیتار دقت کنید خط‌هایی عمودی را خواهید دید که وظیفه‌ی تقسیم بندی سیمها به فواصل مساوی را بر عهده دارند. نکته‌ی مهم در مورد فرت‌ها این است که میله‌های عمودی و جدا کننده باید کاملا بر دسته گیتار عمود و خودشان با یکدیگر موازی باشند تا فواصل زمانی نت‌ها رعایت شود. سپس برای کنترل فرت‌های ساز می‌توانید تک تک فرت‌ها را با انگشت بگیرید سپس به سیمها ضربه بزنید، صدای حاصله باید شفاف و بدون گِز باشد.
تیغه سر دسته یا شیطانک گیتار تیغه یا شیطانک محل عبور سیمها برای رسیدن به کلید‌های کوک است؛ تیغه باید بدون خراش و شکستگی باشد و کاملا به دسته‌ی ساز چسبیده باشد.
سنتور یک ساز ذوزنقه شکل است که از چوب و فلز ساخته میشود. نوازنده سنتور برای نواختن، ضلع بزرگتر ساز را روبروی خود قرار میدهد و سر مضراب‌های چوبی را با نمد می‌پوشاند، سپس با مضراب به سیمها ضربه می‌زند تا صدا تولید شود. ساز سنتور از اجزای مختلف با ویژگی‌های خاص تشکیل شده است که در ادامه ابتدا به تاریخچه این ساز و سپس به معرفی تک تک اجزای آن می‌پردازیم.
تاریخچه ساز سنتور
سنتور یک ساز ذوزنقه شکل است که از چوب و فلز ساخته میشود. نوازنده سنتور برای نواختن، ضلع بزرگتر ساز را روبروی خود قرار میدهد و سر مضراب‌های چوبی را با نمد می‌پوشاند، سپس با مضراب به سیمها ضربه می‌زند تا صدا تولید شود. ساز سنتور از اجزای مختلف با ویژگی‌های خاص تشکیل شده است که در هنگام خرید سنتور مهم خواهند بود و ما در ادامه ابتدا به تاریخچه این ساز و سپس به معرفی تک تک اجزای آن می‌پردازیم.
ساز خوش صدای سنتور یکی از کهن‌ترین و قدیمی‌ترین سازهای ایرانی است که قدمت آن به ۵۵۹ پیش از میلاد بازمی گردد و نشانه‌هایی از این ساز بر سنگ تراشی‌های آشور و بابلیان پیدا شده است. شواهد نشان میدهد که ایرانی‌ها قبل از ظهور اسلام با این ساز آشنا بودند؛ سپس رفته رفته و با گذر زمان ساز پیشرفت و به کشورهای دیگر نیز راه پیدا کرد. ابوالحسن علی ابن حسین مسعود، تاریخ نگار نامدار و نویسنده کتاب مروج الذهب در شرح اوضاع موسیقی در زمان ساسانیان نام سنتور (سنطور) را در بین سازهای متداول ایرانی آورده است.
ساخت این ساز خوش صدا را به فیلسوف نظریه پرداز و موسیقیدان بزرگ ابونصر فارابی (متوفای ۹۵۰ میلادی) نسبت داده اند. با این حساب این ساز عمری افزون بر هزارسال دارد.
:به نقل از ویکی پدیا
فارابی در کتاب احصاء العلوم در تعریف موسیقی می‌گوید:"علم موسیقی به‌طور کلی، از شناختن انواع الحان و آنچه الحان از آنها تألیف میشود بحث میکند و روشن می‌سازد که الحان برای چه غرض‌هایی تألیف میشوند و چگونه باید تألیف شوند و بر چه حالی باید باشند تا تأثیر آنها بیشتر و دلنشین تر گردد. کتاب موسیقی کبیر شاهکار فارابی در علم موسیقی است که با ترجمه آذرتاش آذرنوش برگردان شده‌است. به گفته دکتر عبدالامیر سلیم این کتاب عظیم‌ترین کار دوره اسلامی در زمینه موسیقی است. کارادیوو بیان می‌دارد که دراویش مولوی نغمه‌ها و نواها و آهنگ‌های باستانی را که با خواندن اشعار مولانا همواره زمزمه می‌کردند و همیشه در زهن داشته‌اند و می‌خوانند همگی منتسب به فارابی است. فارابی در این کتاب سعی کرده‌است که آرای پیشینیان در مورد موسیقی را جمع‌آوری کند. فارابی نخستین کسی است که نام خنیاگر معروف دربار خسرو پرویز را به جای باربد، به صورت درست یعنی فهلبذ ضبط کرده‌است. وی در موسیقی کبیر از دو نوع تنبور بغدادی و خراسانی نیز سخن می‌گوید. او همچنین از ساز شاه رود و شکل آن سخن می‌گوید. فارابی زمانی که شاهرود را توضیح میدهد از فاصله پنجم (پرده پنجم) نیز سخن گفته‌است.[۲۳]
انواع ساز سنتور
این ساز در ابعاد و اندازه‌های مختلف ساخته میشود که تفاوت آنها فقط در زیر و بم بودن صدای آنها است. انواع سنتور عبارتند از:
سنتور مرسوم سل کوک سنتور معمول که برای آموزش هم از آن استفاده میشود سنتور سل کوک است که دارای دو ردیف نه تایی خرک در طرفین صفحه است. نت “دو” در آن همصدا با “دو” دیاپازون است.
سنتور لا کوک این ساز نیز دارای دو ردیف ۹ تایی خرک در طرفین است، ولی ابعاد آن نسبت به ساز سل کوک کمی کوچک‌تر است. این ساز در دسته سازهای انتقالی قرار میگیرد و نت “دو” در آن همصدا با “ر” دیاپازون است و در هنگام نت نویسی باید برای آن یک پرده پایین‌تر نت نویسی کرد. این ساز برای گروه نوازی‌ها مناسب است.
سنتور باس سنتور باس دارای یک جعبه صوتی بزرگتر از سنتور معمولی است. سیمهای سنتور باس دارای روکش فلزی در ضخامتهای مختلف هستند و از روی هر خرک دو الی سه سیم عبور میکند. صدای این ساز یک اکتاو بم‌تر از سنتور معمولی است.
سنتور کروماتیک این ساز بیشتر برای گروه نوازی‌های بزرگ استفاده میشود. ابعاد آن برابر با وسعت سنتور معمولی است، ولی خرک‌های بیشتری برای ایجاد نیم پرده و ربع پرده دارد. نت نویسی سنتور کروماتیک با کلید سل است و ۳۰ خرک بزرگ و کوچک برای ایجاد ۴۱ صدا روی صفحه دارد.
سنتور کروماتیک بم این ساز با ساختار سنتور کروماتیک یک چهارم درست (شامل ۸ صدا)، از طرف ضلع بزرگتر خرک‌هایی اضافه دارد و این صدا‌ها با کلید فا خط چهارم نت نویسی میشوند. این ساز جمعا دارای ۳۵ خرک برای ایجاد ۳۵ صدا است؛ و البته در قسمت صداهای بالا چند خرک کمتر دارد.
همانطور که در مقاله قبلی "راهنمای خرید سنتور" به اجزای تشکیل دهنده سنتور اشاره کردم، در این مقاله نیز قصد داریم که اجزای تشکیل دهنده سنتور را دقیق تر مورد بررسی قرار دهیم. شاید براتون سوال باشه که چرا روی این تایپ مقاله فوکوس زیادی داریم!؟ خب دلیلش اینکه با توجه به وضعیت معیشتی الان کسی نمیخواد کلی هزینه کنه و سنتور خوبی دستش نرسه، یعنی ما فقط داریم گوشزد می کنیم که چه چیزهایی رو در خرید سنتور باید بهشون دقت کرد.
جعبه صوتی جعبه صوتی از چهار وجه شامل صفحه رو و زیر و کلاف‌های جانبی ساخته شده است. ضلع بزرگتر ذوزنقه معمولا ۹۰ و ضلع کوچک آن حدود ۳۶ سانتی متر است. کلاف‌های جانبی دارای ارتفاع ۶ و قاعده ۲۶ سانتی متر هستند. این ساز را از چوبهای محکم مانند گردو، آزاد و فوفل ساخته میشود و مرغوب‌ترین قسمت چوب را برای صفحه رو انتخاب میکنند؛ زیرا بیشترین فشار بر این صفحه وارد میشود.
پلها داخل جعبه ساز بین صفحه رو و زیر پل‌هایی استوانه‌ای شکل به قطر حدود نیم تا یک سانتی‌متر نصب میکنند تا فشار وارد بر صفحه رو را تحمل و از نشست صفحه جلوگیری کنند. پل ها علاوه بر آن بر ایجاد تعادل و کیفیت صدای ساز نیز تاثیر می‌گذارند. محل اتصال و نصب این پلها به نسبت موقعیت چوب متفاوت است و جالب است بدانید که در بعضی از سنتورها که جعبه‌ی صوتی بزرگی دارند از پل‌های شانه‌ای استفاده میکنند
خرک روی صفحه‌ی رو قطعه‌های کوچک چوبی و استوانه‌ای به ارتفاع ۲ و قطر یک و نیم سانتی متر نصب شده است. روی خرک شیاری برای نصب مفتول فلزی نصب میکنند. مفتول‌ها مانع تماس سیم با چوب و موجب شفاف شدن صدای ساز میشوند. سنتور دارای ۱۸ خرک است که ۹ خرک در سمت راست و ۹ خرک در سمت چپ قرار گرفته اند و از روی هر خرک ۴ سیم می‌گذرد که همصدا با هم کوک میشوند. بد نیست بدانید که معمولا خرک‌های طرف راست به اندازه ۲ میلی متر کوتاه‌تر از خرک‌های سمت چپ هستند تا سیمهای طرف چپ بر سیمهای سمت راست سوار باشند.
شیطانک شیطانک دو قطعه باریک و چوبی به اندازه طول قاعده ذوزنقه است که در طرفین راست و چپ صفحه‌ی رویی نصب میشوند. بر روی سطح رویی شیطانک شیار‌های افقی کم عمقی به فاصله‌ی یک میلی متر و به تعداد سیمهای سنتور برای عبور هر سیم ایجاد شده‌اند. همچنین در طول شیطانک شیاری وجود دارد که یک مفتول فلزی با قطر یک تا یک و نیم میلی متر از روی آن عبور کرده است.
سیم گیر به تعداد سیمهای ساز، ۷۲ مفتول فلزی در ردیف‌های چهارتایی در بدنه کلاف سمت چپ سنتور نصب میشود که نیمی از مفتول به داخل کلاف فرو می‌رود و نیمی دیگر به سمت بیرون است و یک سر سیم به آن گره می‌خورد.
گوشی‌های ساز سنتور، این ساز خوش صدای ایرانی دارای ۷۲ میله از جنس فولاد یا فلزات ضد زنگ است که در بدنه کلاف سمت راست در ردیف‌های چهارتایی نصب میشوند. قسمت بیرونی این گوشیها دارای یک سوراخ است که یک سر سیم داخل آن فرو می‌رود و اضافه سیم دور گوشی پیچیده میشود.
سیمهای ساز این ساز دارای ۷۲ سیم به قطر حدود چهاردهم است که ۳۶ سیم به رنگ زرد و از جنس مس یا برنج هستند و در گروه‌های ۴ تایی روی ۹ خرک سمت راست قرار می‌گیرند. ۳۶ سیم دیگر به رنگ سفید و فلز فنری هستند که در گروه‌های ۴ تایی روی ۹ خرک سمت چپ قرار می‌گیرند.
مضراب ساز سنتور همانطور که در ابتدای مقاله گفته شد این ساز به کمک دو مضراب چوبی نواخته میشود. مضراب از سه قسمت زیر تشکیل شده است: سر مضراب: محل برخورد مضراب به سیم است که معمولا برای ایجاد یک صدای گرم و لطیف سر آن را با نمد می‌پوشانند. ساقه مضراب: ترکه‌ی باریکی بین حلقه و سر مضراب است. حلقه مضراب: حالت نیم دایره دارد و با انگشت‌های شست و سبابه و میانی دور حلقه را می‌گیرند.
کلید کوک برای کوک کردن ساز از وسیله T شکل به نام آچار کوک یا کلید کوک استفاده میکنند. قسمتی از کلید که در دست قرار میگیرد ممکن است از جنس چوب یا پلاستیک باشد و در انتهای قسمت دیگر سوراخ کم عمقی به شکل تراش سر گوشی وجود دارد.
کوک و وسعت صوتی سنتور سنتور این ساز زهی مضرابی دارای ۲۷ صدا در سه پوزیسیون است که در دستگاههای مختلف کوک مخصوص به خود را دارند. وسعت معمول صدای این ساز یک نت بیشتر از سه اکتاو است و اگر از پوزیسیون چهارم استفاده شود این وسعت بیشتر میشود.
همانطور که در مقاله قبلی "راهنمای خرید سنتور" به اجزای تشکیل دهنده سنتور اشاره کردم، در این مقاله نیز قصد داریم که اجزای تشکیل دهنده سنتور را دقیق تر مورد بررسی قرار دهیم. شاید براتون سوال باشه که چرا روی این تایپ مقاله فوکوس زیادی داریم!؟ خب دلیلش اینکه با توجه به وضعیت معیشتی الان کسی نمیخواد کلی هزینه کنه و سنتور خوبی دستش نرسه، یعنی ما فقط داریم گوشزد می کنیم که چه چیزهایی رو در خرید سنتور باید بهشون دقت کرد.
جعبه صوتی جعبه صوتی از چهار وجه شامل صفحه رو و زیر و کلاف‌های جانبی ساخته شده است. ضلع بزرگتر ذوزنقه معمولا ۹۰ و ضلع کوچک آن حدود ۳۶ سانتی متر است. کلاف‌های جانبی دارای ارتفاع ۶ و قاعده ۲۶ سانتی متر هستند. این ساز را از چوبهای محکم مانند گردو، آزاد و فوفل ساخته میشود و مرغوب‌ترین قسمت چوب را برای صفحه رو انتخاب میکنند؛ زیرا بیشترین فشار بر این صفحه وارد میشود.
پلها داخل جعبه ساز بین صفحه رو و زیر پل‌هایی استوانه‌ای شکل به قطر حدود نیم تا یک سانتی‌متر نصب میکنند تا فشار وارد بر صفحه رو را تحمل و از نشست صفحه جلوگیری کنند. پل ها علاوه بر آن بر ایجاد تعادل و کیفیت صدای ساز نیز تاثیر می‌گذارند. محل اتصال و نصب این پلها به نسبت موقعیت چوب متفاوت است و جالب است بدانید که در بعضی از سنتورها که جعبه‌ی صوتی بزرگی دارند از پل‌های شانه‌ای استفاده میکنند
خرک روی صفحه‌ی رو قطعه‌های کوچک چوبی و استوانه‌ای به ارتفاع ۲ و قطر یک و نیم سانتی متر نصب شده است. روی خرک شیاری برای نصب مفتول فلزی نصب میکنند. مفتول‌ها مانع تماس سیم با چوب و موجب شفاف شدن صدای ساز میشوند. سنتور دارای ۱۸ خرک است که ۹ خرک در سمت راست و ۹ خرک در سمت چپ قرار گرفته اند و از روی هر خرک ۴ سیم می‌گذرد که همصدا با هم کوک میشوند. بد نیست بدانید که معمولا خرک‌های طرف راست به اندازه ۲ میلی متر کوتاه‌تر از خرک‌های سمت چپ هستند تا سیمهای طرف چپ بر سیمهای سمت راست سوار باشند.
شیطانک شیطانک دو قطعه باریک و چوبی به اندازه طول قاعده ذوزنقه است که در طرفین راست و چپ صفحه‌ی رویی نصب میشوند. بر روی سطح رویی شیطانک شیار‌های افقی کم عمقی به فاصله‌ی یک میلی متر و به تعداد سیمهای سنتور برای عبور هر سیم ایجاد شده‌اند. همچنین در طول شیطانک شیاری وجود دارد که یک مفتول فلزی با قطر یک تا یک و نیم میلی متر از روی آن عبور کرده است.
سیم گیر به تعداد سیمهای ساز، ۷۲ مفتول فلزی در ردیف‌های چهارتایی در بدنه کلاف سمت چپ سنتور نصب میشود که نیمی از مفتول به داخل کلاف فرو می‌رود و نیمی دیگر به سمت بیرون است و یک سر سیم به آن گره می‌خورد.
گوشی‌های ساز سنتور، این ساز خوش صدای ایرانی دارای ۷۲ میله از جنس فولاد یا فلزات ضد زنگ است که در بدنه کلاف سمت راست در ردیف‌های چهارتایی نصب میشوند. قسمت بیرونی این گوشیها دارای یک سوراخ است که یک سر سیم داخل آن فرو می‌رود و اضافه سیم دور گوشی پیچیده میشود.
سیمهای ساز این ساز دارای ۷۲ سیم به قطر حدود چهاردهم است که ۳۶ سیم به رنگ زرد و از جنس مس یا برنج هستند و در گروه‌های ۴ تایی روی ۹ خرک سمت راست قرار می‌گیرند. ۳۶ سیم دیگر به رنگ سفید و فلز فنری هستند که در گروه‌های ۴ تایی روی ۹ خرک سمت چپ قرار می‌گیرند.
مضراب ساز سنتور همانطور که در ابتدای مقاله گفته شد این ساز به کمک دو مضراب چوبی نواخته میشود. مضراب از سه قسمت زیر تشکیل شده است: سر مضراب: محل برخورد مضراب به سیم است که معمولا برای ایجاد یک صدای گرم و لطیف سر آن را با نمد می‌پوشانند. ساقه مضراب: ترکه‌ی باریکی بین حلقه و سر مضراب است. حلقه مضراب: حالت نیم دایره دارد و با انگشت‌های شست و سبابه و میانی دور حلقه را می‌گیرند.
کلید کوک برای کوک کردن ساز از وسیله T شکل به نام آچار کوک یا کلید کوک استفاده میکنند. قسمتی از کلید که در دست قرار میگیرد ممکن است از جنس چوب یا پلاستیک باشد و در انتهای قسمت دیگر سوراخ کم عمقی به شکل تراش سر گوشی وجود دارد.
کوک و وسعت صوتی سنتور سنتور این ساز زهی مضرابی دارای ۲۷ صدا در سه پوزیسیون است که در دستگاههای مختلف کوک مخصوص به خود را دارند. وسعت معمول صدای این ساز یک نت بیشتر از سه اکتاو است و اگر از پوزیسیون چهارم استفاده شود این وسعت بیشتر میشود.
بعضی از دانشجوها از همون زمان آغاز دوره تحصیل، یکی از دغدغه‌های اصلی‌شون اینه که چطور پایان نامه رو شروع کنیم. بعضی‌ها هم تازه ترم‌های آخر به تکاپو می‌افتن! شما جزو هرکدوم از دسته‌ها باشید، به‌هرحال انتخاب موضوع پایان نامه، مرحله‌ایه که آغاز کاره و تمام مراحل بعدی بستگی به این داره که چه موضوعی رو انتخاب کرده باشید. آموزش گام به گام نوشتن پایان نامه رو باید از اولین مرحله یعنی مرحله انتخاب موضوع آغاز کنیم. اشتباه در مرحله انتخاب موضوع پایان نامه می‌تونه تا آخرین مرحله کار رو براتون سخت‌تر کنه و این یعنی باید پیش از انتخاب، به خوبی از اصول انتخاب موضوع پایان نامه آگاه باشید. در این مطلب سعی می‌کنیم به طور مختصر و مفید، درباره چگونگی انتخاب موضوع پایان نامه صحبت کنیم.
یک قیف ایده داشته باشید
ایده‌های بسیاری رو در نظر بگیرید بدون اینکه نگران خوب بودن یا نبودن آنها باشید. این آزادی عمل مهمه، چون اغلب، تحقیق در مورد ایده‌های مختلف و ضعیفه که باعث می‌شه شما یک ایده خوب رو توسعه بدید. وقتی که چند ایده داشته باشید، کار متمرکز برای آزمایش و پالایش این ایده‌ها در یک پروژه تحقیقاتی بالقوه انجام می‌شه. حالا چطور فرایند پالایش رو انجام بدیم و ایده‌های بهتر رو سوا کنیم؟ مطمئناً باید پژوهش‌های موجود رو بررسی کنید تا دریابید که ایده شما قبلاً روش تحقیق شده و چه تحقیقات مشابهی درموردش وجود داره. این تا حدی برای اطمینان از تکراری نبودن ایده شماست و تا حدودی به شما كمك می‌كنه که بدونید چطور تحقیقتون رو پیش ببرید. همچنین می‌تونه به شما نشون بده كه چطور سایر محققان به مشكلاتی مشابه مشکل شما رسیده‌اند و احتمالاً حلش کرده‌اند. در کنار مطالعه، صحبت با سایر محققانی که در دسترستون هستن هم مفیده.
ایده یا اجرا؟ مسئله این است!
تحقیق خوب به عوامل زیادی بستگی داره و یک ایده خوب به تنهایی کافی نیست. شما می‌تونید یک ایده درخشان داشته باشید، اما کیفیت نهایی تحقیق به اجرای شما بستگی داره. یک ایده متوسط که به خوبی اجرا شده باشه بسیار بهتر از یک ایده درخشانه که بد اجرا می‌شه. به نوبه خود، توانایی شما در اجرای تحقیق به مهارت‌های تحقیقاتی خاص شما و همچنین دسترسی شما به منابع دیگه‌ای مثل تجهیزات، بودجه، پشتیبانی فنی و زمان بستگی داره.
چقدر اصالت و نوآوری برای یک تحقیق نیازه؟
اگرچه برای هر پژوهش، درجه‌ای از اصالت یک نیاز اساسیه(اینجا منظورمون از اصالت، تکراری نبودنه)، اما تحقیقات هرگز کاملاً اصیل نیستند. اون‌ها بیشتر در امتداد یا در حاشیه‌ی آنچه قبلاً تحقیق و اثبات شده است پیش می‌رن. پس ضمن تحقیقات، با قدرت به سمت جلو حرکت کنید اما کماکان به آنچه که قبلاً انجام شده وصل و وابسته باشید. همه جنبه‌های تحقیق شما باید اصل و واقعی باشه. همچنین كاربرد ماهرانه و حرفه‌ای ايده‌هايی که قبلا آزمایش و تاییده شده‌ان و تكنيك‌هاي تثبيت شده، مبنايي قابل اعتماد براي كار كردن به شما مي‌ده. حتي انقلابی‌ترین تحقيقات (تحقیقاتی که عمده‌ی نتایجشون برخلاف فکت‌های سابقاً اثبات شده بوده) هم به بسياري از نتایج تحقیقات قبلی تکیه کرده‌ان. هوشمندانه‌ترین کار ترکیب نتایج تحقیقاتی که قبلاً اثبات شده‌ان و استفاده از اون‌ها در یک مسیر نوآورانه و جدیده.
یک مرز و لبه‌ی مشخص علمی رو پیدا کنید و روی همون کار کنید
تحقیقات دانشگاهی مشابه یادگیریه، اما در مقیاس اجتماعی. درست مثل یادگیری یک مهارت، تحقیقات هم توانایی علمی یک جامعه رو افزایش می‌ده و لبه‌ی علم و دانش رو بیشتر پیش می‌بره. پس به جای جستجو و تحقیق درمورد موضوعی که هیچ شکاف علمی و ابهامی در موردش وجود نداره، بهتره روی موضوعاتی کار کنیم که جا داره روشون پژوهش بیشتر و تحقیقات گسترده‌تر انجام بشه یا از زاویه متفاوتی بهش نگاه بشه. یک روش جالب دیگه، آزمایش فرضیات اساسیه که دیگران در این زمینه استفاده کرده‌ان. این امکان وجود داره که یک فرض صرفاً به این دلیل بدون آزمایش پذیرفته بشه که چندین نویسنده، تصور یا استناد به همون ایده رو داشته‌ن، حتی اگر هرگز به صورت سیستماتیک مورد آزمایش و اثبات قرار نگرفته باشه. اگر چنین فرض آزمایش نشده‌ای رو پیدا کردید و می‌تونید راهی برای آزمایش اون پیدا کنید، در این صورت کار شما برای این رشته ارزش زیادی خواهد داشت (البته به شرط اینکه به خوبی اجرا بشه).
در مقیاس کوچک و محدود شروع کنید
برای خیلی از شما، این یک وسوسه طبیعیه که اهدافتون رو تا حد ممکن گسترده در نظر بگیرید و پروژه رو تا حد امکان جامع‌تر کنید. تصور چنین پروژه‌هایی آسانه، اما اجرای اون بسیار سخت‌تر از حد تصوره. به ساده‌ترین نسخه ممکن از پروژه‌تون فکر کنید و اینکه چگونه می‌تونید روی بخشهای مختلفش کار کنید. سپس می‌تونید پیچیدگی های بیشتری اضافه کنید، اما این نکته رو هم در نظر داشته باشید که ابتدا باید به نسخه ساده دست پیدا کنید.
یک توصیه محتاطانه
ممکنه موقع انتخاب موضوع به سمت موضوعی برید که با شور و اشتیاق بهش علاقه‌مندید و دنبالش می کنید. این به خودی ایرادی نداره و می‌تونه نکته‌ی مثبتی هم باشه اما ممکنه این علاقه و تعصب باعث بشه شما ناخودآگاه سمت و سوی تحقیقات رو طوری هدایت کنید که لزوماً اون فرضیه‌ی قبلی خودتون رو تایید کنه. چیزی که بهش می‌گیم Confirmation bios یا خطای تایید. این خطا باعث می‌شه شما فقط به نتایجی که دیدگاه فعلی شما رو تایید می‌کنن، اعتبار بدین. البته این طبیعیه که به‌هرحال نتیجه خاصی رو انتظار داشته باشید، اما به عنوان یک محقق باید یک بی‌اعتمادی جزئی به برخی از فرضیات خودتون داشته باشید. در مجموع می‌شه گفت تعدادی سوال وجود دارن که باید در زمان انتخاب موضوع پایان نامه از خودتون بپرسید. ما تعدادی از مهم‌ترین‌هاش رو اینجا براتون لیست کردیم:
آیا پروژه هدف مشخصی داره؟
آیا می دونید از چه تکنیکی استفاده خواهید کرد؟
به چه منابع و بودجه‌ای نیاز دارید؟
برای توسعه به چه مهارت‌هایی نیاز خواهید بود؟
آیا دیگران در بخش شما تخصص لازم رو دارند؟
آیا به این پروژه علاقه‌مند هستید؟
آیا می تونید توجیه کنید که چرا این پروژه باید مورد توجه دیگران باشه؟
اگر برای این سوال‌ها، پاسخ‌های واضح و روشنی دارید، دیگه وقتشه که دست به کار بشید و اولین مراحل کار اجرایی رو آغاز کنید. اگر هم نکته‌ی دیگه‌ای درباره آموزش پایان نامه نویسی ارشد و مقدمات انتخاب موضوع پایان نامه به ذهنتون می‌رسه یا تجربه‌ش رو داشتین، با ما مطرح کنین تا باقی دانشجوها هم بتونن از تجربه شما بهره ببرن.
اگر شما نیزا ز جمله علاقه مندان به تار و سه تار هستید و قصد خرید تار یا خرید سه تار را دارید، پیشنهاد می کنم حتما این مقاله را بخوانید تا با ساختمان این ساز ها آشنا شوید. انتخابی شفاف داشته باشید. تار و سه تار هر دو از دسته سازهای زهی زخمه ای (یا زهی مضرابی) به حساب می‌آیند، با این تفاوت که سه تار با ناخن (انگشت سبابه دست راست) نواخته میشود اما تار را بوسیله یک مضراب فلزی که بخش انتهایی آن از موم عسل طبیعی ساخته میشود (تا به تناسب راحتی دست نوازنده تغییر شکل دهد) می‌نوازند. هر دوی این سازها به نوعی ریشه در ساز ایرانی و باستانی بربت (که بعدها “عود” اعراب و “لوت” اروپایی‌ها از روی آن ساخته شد) دارند، به این معنا که از یک کاسه تشدید صوت (کاسه رزنانس)، یک دسته (شامل بخشی اصلی و سردسته) و سیم‌هایی که بر روی دسته و کاسه کشیده شده‌اند بعنوان اجزای اصلی تشکیل میشوند.
در تار امروزی شاهد شش سیم بصورت جفت هستیم که هر دو سیم مجاور اکثر اوقات مشابه هم کوک میشوند، سه تار امروزی نیز چهار سیم دارد. حالت امروزی سه تار را از لحاظ شیوه پرده‌بندی و کوک شبیه به تار می‌دانند، گرچه تعداد پرده‌ها در سه تار ۲۶ (یکی از پرده‌ها زیر شیطانک بسته میشود) و در تار ۲۸ تا است. محدوده صوتی ای که بر گستره سیمهای هر دو ساز قابل اجرا است حدود دو و نیم اکتاو است. جالب است بدانید که در گذشته این باور وجود داشته که صداهای بیش از حد زیر یا بم، با طبع انسان در تضاد است و باعث ایجاد تشویش و اضطراب یا خستگی و افسردگی میشود، و محدوده صوتی سازهای تار و سه تار را بر همین اساس در یک رنج سه اکتاوی (حدوداً رنج صدای انسان‌ها) که مطبوع تلقی می‌شده تنظیم کرده‌اند. استاد محمدرضا لطفی ساز تار را از نظر وسعت و بیان شایسته برای اجرای موسیقی ایرانی از همه سازها کامل‌تر می‌داند و بدنبال آن به سه تار بعنوان کامل‌ترین ساز ایرانی بعد از تار اشاره میکند.
تفاوت‌های ساختاری تار و سه تار باعث اختلاف در شکل و ابعاد و به تبع آن، تفاوت در صدای این دو ساز میشود. نخستین تفاوتی که به چشم میآید، شکل و اندازه کاسه است. کاسه تار دو بخش شبیه به دو دل روبروی هم دارد که سطح رویی آن باز است و بر رویش پوست کشیده میشود. بخش بزرگتر را “کاسه” و بخش کوچک‌تر را “نقاره” می‌نامند. در مقابل، کاسه گلابی‌شکل سه تار فقط یک بخش دارد (تماماً از جنس چوب، پوستی بر روی آن کشیده نشده است) و کوچکی آن باعث ظرافت و سبک‌تر بودن سه تار نسبت به تار میشود. دسته تار نیز نسبت به دسته سه تار قدری پهن‌تر است. در بالای دسته تار جعبه گوشی وجود دارد که گوشی‌های نسبتاً بزرگ جهت کوک کردن سیمها در آن قرار دارند، اما سه تار فاقد جعبه گوشی است و گوشی‌های چهارگانه آن، در انتهای دسته به خود آن متصل هستند. مجموعه این تفاوت‌ها باعث میشود تار نسبت به سه تار سنگین‌تر باشد و صدایی حجیم‌تر و طنینی بم‌تر داشته باشد.
بسیاری از علاقه مندان به موسیقی از تفاوت های جزیی تار و سه تار اطلاع ندارند و هنرآموز مبتدی در هنگام خرید تار یا خرید سه تار تردد دارد که کدام یک را انتخاب کند. تار و سه تار هر دو از دسته سازهای زهی زخمه ای (یا زهی مضرابی) به حساب می‌آیند، با این تفاوت که سه تار با ناخن (انگشت سبابه دست راست) نواخته میشود اما تار را بوسیله یک مضراب فلزی که بخش انتهایی آن از موم عسل طبیعی ساخته میشود (تا به تناسب راحتی دست نوازنده تغییر شکل دهد) می‌نوازند. هر دوی این سازها به نوعی ریشه در ساز ایرانی و باستانی بربت (که بعدها “عود” اعراب و “لوت” اروپایی‌ها از روی آن ساخته شد) دارند، به این معنا که از یک کاسه تشدید صوت (کاسه رزنانس)، یک دسته (شامل بخشی اصلی و سردسته) و سیم‌هایی که بر روی دسته و کاسه کشیده شده‌اند بعنوان اجزای اصلی تشکیل میشوند.
تاریخچه تار - تاریخچه سه تار
شوربختانه تاریخچه دقیقی درباره منشاء این دو ساز وجود ندارد، اما می‌توان به استناد یافته‌های تاریخی و روایات گفت که بدون شک تار و سه تار متعلق به ایران و در کل سرزمین‌های آریایی هستند و بر اساس آثاری که از آنها در اشعار و نگاره‌های قدیمی باقی مانده، برای نمونه‌های باستانی سه تار قدمتی چند هزار ساله و برای تار دست‌کم پانصد سال قدمت تخمین زده میشود. تار در دوره‌های پیشین، خصوصاً دوره قاجار، ساز غالب موسیقی ایرانی بوده است. البته سازهای تار و سه تار امروزی نسبت به آنچه در گذشته‌ها وجود داشته است دستخوش تغییرات متعددی در جهت بهبود ساختار و صوت شده‌اند. شاید برایتان این سوال پیش آمده باشد که چرا سه تار چهار سیم دارد؟ یکی از مهم‌ترین تغییرات بوجود آمده در ساختار سه‌تار، اضافه شدن سیم چهارم به این ساز است (از نظر تاریخی چهارم، و از نظر موقعیت سومین سیم با شمارش از پایین به بالا) که به روایت از استاد ابوالحسن صبا، درویشی به نام مشتاق علی شاه اقدام به این کار کرده است (به همین دلیل این سیم به “سیم مشتاق” معروف است). به دنبال آن در دهه‌های بعد، تار نیز توسط درویش خان، از پنج سیمه بودن به شش سیمه بودن درآمد (سیم پنجم به آن اضافه شد) تا تکمیل گردد و توقعات نوازندگان آن دوره را برآورده کند.
تکنیک نوازندگی تار و سه تار
همانگونه که گفته شد تار و سه تار در اجرا از نظر ابزار مضراب‌زنی متفاوت هستند. استفاده از ناخن در نوازندگی سه تار، صدایی لطیف‌تر نسبت به تار که آن را با مضراب فلزی می‌نوازند ایجاد میکند. در رابطه با تکنیک نوازندگی، تقریباً تمام تکنیک‌های نوازندگی تار و سه تار مشابه است. تنها تفاوتی که می‌توان به آن اشاره کرد، شیوه مضراب راست و چپ جابجا در این دو ساز است. در نوازندگی تار مضراب عادی یا راست، زخمه‌ای است که از بالا به پایین بر سیم وارد میشود و مضراب چپ مضرابی است که از پایین به بالا بر سیم فرود میآید. در نوازندگی سه تار، درست عکس آنچه بر روی تار اتفاق می‌افتد برقرار است، یعنی مضراب راست سه تار از پایین به بالا، و مضراب چپ از بالا به پایین اجرا میشود.
صدا و جنبه‌های روحی آن
همانگونه که انتظار می‌رود، ابعاد کوچک‌تر و ظریف‌تر سه تار نسبت به تار، موجب میشود صدای ملایم‌تری داشته باشد. صدای سه تار زنگدار اما لطیف و کم‌حجم است. حجم صدای سه تار برای اجراهای زنده و گروهی (لااقل بدون استفاده از تکنولوژی‌های امروزی) کافی نیست، از همین رو از گذشته تا به امروز، سه تار را سازی برای خلوت و تنهایی هنرمند می‌شناسند. شاید بهترین توصیف از سه تار، نظر استاد ابوالحسن صبا درباره این ساز باشد که گفته است: “سه تار سازی است که برای یک نفر کم و برای دو نفر زیاد است”. تار اما در مقابل، صدایی غنی و پخته و به مراتب بلندتر از سه تار دارد. صدای پرقدرت تار، استفاده از آن را در گروه‌نوازی‌ها عملی میکند.
و در نهایت:
تار بهتر است یا سه تار؟
برخی معتقدند که اگر نوازنده‌ای ابتدا تار را یاد بگیرد، بعدها سه‌تار را بهتر خواهد نواخت. برخی دیگر معتقدند که سه تار شروع آسان‌تری است. به نوآموزان موسیقی توصیه میشود که سلیقه خود را معیار اصلی انتخاب بین این دو ساز یا هر دو ساز دیگری قرار دهند. هیچ سازی نسبت به ساز دیگر برتری ندارد. اگر صدای سازی را دوست می‌دارید و مایل هستید خودتان را در مقام نوازنده آن ساز ببینید، آن ساز برای شما “بهتر” یا مناسبتر است. فراموش نکنید که تنها نوازنده‌ای موفق خواهد بود که با ساز خود ارتباط خوبی برقرار کند، و زمانی که این ارتباط بوجود بیاید، هم شخص نوازنده و هم مخاطبین وی از نوای دلنشین یک ساز لذت خواهند برد.
سنتورها در انواع مختلفی تولید میشوند. سازنده های سنتور معمولا نام خود را به عنوان برند سنتور بر روی سنتور درج میکنند. به عنوان مثال استاد صادقی که از سازنده های به نام سنتور در ایران هستند سنتور های خود را با برند سنتور صادقی عرضه می کند. در این مطلب میخواهم به برخی از سنتور های صادقی اشاره کنم و آنها را از لحاظ ساختمان و مواد به کار رفته در آنها بیشتر مورد بررسی قرار دهم.
سنتور صادقی 12 خرک مینیاتور
سنتور صادقی ۱۲ خرک مینیاتور، یکی از مدل های کامل ساخته شده توسط کارگاه استاد موسوی است. همانگونه که در عنوان این سنتور ذکر شده است، تعداد خرک های آن از حالت متداول ۹ تایی بیشتر است و این ویژگی باعث می شود که این ساز فواصل بیشتری را در گستره صوتی خود پوشش بدهد. تعداد بیشتر نیم پرده ها و ریز پرده هایی که می توان بر روی این سنتور داشت، امکان نواختن قطعات متنوعی از دستگاه های موسیقی ایرانی را فراهم می آورد و از این رو، نوازندگی که می خواهند در موقعیت های خاص، محدوده گسترده تری از اصوات موسیقیایی را در اختیار داشته باشند، می توانند از این ساز ۱۲ خرک به بهترین نحو بهره ببرند.
صدای سنتور صادقی ۱۲ خرک مینیاتور، در تمامی گستره صوتی آن، صدایی یکدست و شفاف است و نکات منفی همچون تقه کردن را ندارد. هم چنین این ساز اصطلاحاً زیر مضراب نرم است و نوازنده را در نوازندگی های طولانی خسته نمی کند.
صفحه رویی و زیرین و کلاف های این سنتور از چوب گردوی مرغوب ساخته شده و در سمت راست کلاف، به اقتضای آنکه گوشی ها در این سمت قرار می گیرند، از چوب مقاوم تری استفاده شده است. گوشی ها به راحتی کوک می شوند و در جریان نوازندگی، به خوبی کوک نگه می دارند. در ارتباط با جزییات ظاهری و تزیینی این سنتور، می توان به طرح زیبای مینیاتور در وسط صفحه، طرح چهارخط در تمام حاشیه صفحه و طرح های گل بر روی کلاف پایین و پیشانی ساز اشاره کرد. هم چنین بر روی صفحه سه گل (حفره صوتی) تعبیه شده است. صنعت و ساختمان ساز، گویای آن است که طی مراحل ساخت، به جزییات و کیفیت کلی ساز توجه ویژه ای شده است. علاوه بر اینها، وجود پیکاپ به نوازنده این ساز اجازه می دهد که صدای آن را به آمپلی فایر انتقال داده و در اجراهای زنده از صدای بلندتری از این ساز بهره مند گردد.
ارزیابی سنتور صادقی 12 خرک مینیاتور از نظر کارشناسان این ساز
سنتور صادقی چهار خط دو مهر
امروزه ساز سنتور از محبوب ترین سازهای موسیقی ایرانی است که صدای منحصر به فردش را چه به صورت تک نوازی و چه در قالب گروه نوازی ها بسیار می شنویم. سنتور از بدنه تماماً چوبی، خرک های چوبی و سیم های فلزی که در دسته های چهارتایی از روی خرک ها می گذرند تشکیل شده است. در بعضی از سنتورها با روش های خاص، بر روی بدنه سنتور طرح های تزیینی ایجاد می کنند تا ساز از نظر زیبایی بصری نیز دلپذیرتر باشد. از جمله طرح های تزیینی اجرا شده بر روی سنتورها، طرح چهار خط یا همان خاتم کاری در نوار حاشیه ی صفحه رویی است که در سنتور صادقی چهار خط دو مهر نیز توسط سازنده بر روی ساز اجرا شده است.
برای بدنه این سنتور (صفحه رویی، کفه، کلاف) از چوب گردوی باکیفیت استفاده شده که اجزای آن با ظرافت تمام در کنار هم قرار گرفته و به هم چسبانده شده اند و در مرحله پرداخت و رنگرزی چوب نیز، دقت و سلیقه بالایی به کار گرفته شده است.
گوشی های سنتور صادقی چهار خط دو مهر، از نوع آهن آبکاری اتوماتیک هستند و به خوبی کوک شده و کوک نگه خواهند داشت. سیم هایی که روی ساز بسته شده اند نیز از نوع با کیفیت سیم های سنتور هستند. این مدل نیز مانند همه سنتورهای صادقی همراه با تمامی تجهیزات ضروری از جمله جعبه، مضراب، آچار، شناسنامه و ضمانت نامه ارائه می شود.
ارزیابی سنتور موسوی یک مهر ویژه از نظر کارشناسان این ساز
سنتور صادقی چهار خط معمولی
سنتور ساز خوش صدای موسیقی ایرانی است که در دسته بندی سازهای مختلف، جزو زهی-کوبه ای ها به حساب می آید. نوع متداول امروزی سنتور دارای ۱۸ خرک (دو ردیف ۹ تایی) و ۷۲ سیم است که بصورت دسته های چهارتایی از روی خرک ها می گذرند و روی کلاف چپ و راست سنتور به سیم گیرها و گوشی ها متصل می شوند. در تزیین ساز سنتور از تکنیک های مختلفی استفاده می شود که هرکدام شکل منحصر به فردی به این ساز اصیل ایرانی می بخشد.
سنتور صادقی چهار خط معمولی، از سری سازهای معمولی (غیر سفارشی) این سازنده است که با طرح خاتم کاری چهار خط در تمام حاشیه صفحه، نسبت به سایر مدل ها قابل تشخیص است. جنس کلی ساز (صفحه رویی، کفه، کلاف و خرک ها) از چوب گردو است. سیم های زرد استفاده شده بر روی این سنتور، از نوع سیم های درجه یک آلمانی “بدرا” است. گوشی ها از نوع آهن آبکاری اتومات هستند و شکل و نظم قرارگیری آنها بر روی کلاف راست، در نگهداری خوب کوک بر روی این سنتور تأثیر مهمی داشته است.
فاصله بین سیم ها در سنتور چهار خط معمولی صادقی به خوبی تنظیم شده است تا اثری از نواقص صوتی در صدای آن وجود نداشته باشد. در بخش زیرین ساز (بر روی کفه) سه برجستگی کوچک تعبیه شده است که ارتفاع ساز را از سطحی که بر روی آن قرار می گیرد قدری بالاتر می برد تا حجم صدای ساز مقداری افزایش پیدا کند. در مجموع کیفیت صوتی سنتور صادقی مدل چهار خط معمولی، قابلیت کوک نگه داشتن آن، و سایر خصوصیات صنعتی و ساختاری آن، این ساز زیبا را برای هنرجویانی که قصد آغاز یادگیری موسیقی ایرانی را با ساز سنتور دارند، به یک گزینه مناسب و هم چنین مقرون به صرفه تبدیل کرده است.
ارزیابی سنتور صادقی چهار خط معمولی از نظر کارشناسان این ساز
از جمله دیگر سنتورهای صادقی می توان به نمونه های زیر اشاره کرد:
سلیقه در پرداخت چوب: سه تار در مراحل مختلف مورد پرداخت با رنده، سمباده، لیسه و … قرار میگیرد که کیفیت پرداخت، نشان از حوصله و سلیقه سازنده میباشد.
کیفیت رنگرزی: سازندگان مختلف ممکن است روشهای زیادی برای رنگرزی انتخاب کنند مانند لاک الکل، سیلر و …، که نوع رنگرزی و سلیقه در این مورد می تواند درصدای سه تار و فاکتور قیمت در خرید سه تار تاثیر بگذارد. (مثلا رنگهای پوشاننده میتواند جلوی ارتعاش الیاف چوب را بگیرد) البته رنگ در ظاهر زیبای سه تار بسیار موثر است.
انضباط و چینش گوشیها و کیفیت خرک و پرده: چیدمان و کیفیت گوشیها از سلیقه در سوراخکاری و بُرقو زدن مناسب حکایت دارد و گوشی های خوش تراش هم به صدای سه تار کمک میکند و هم در نگهداری کوک موثر است. طراحی مناسب خرک در خوش صدایی سه تار بسیار موثر است که دست ساز بودن آن میتواند یک مزیت به شمار رود. جنس پرده و چیدمان منظم و کوک دقیق از پارامترهای بسیار مهمی است که از تخصص سازنده حکایت دارد.
کیفیت چسباندن کاسه و دسته و ترکه: یکی از قسمتهای مهم در ساخت سه تار، سرهم کردن اجزای ساز و چسباندن قسمتهای مختلف آن است. زیبایی در اتصال اجزا، هم نشان از سلیقه سازنده دارد و هم میتواند به ایجاد صدایی متناسب کمک کند.
رعایت اندازهها و الگوها و وزن استاندارد: در ساخت سه تار بر حسب اینکه چه الگویی مورد طراحی واقع شده است، استانداردهایی وجود دارد. مثلا قطر دسته، صفحه، ابعاد کاسه و … . از جزئیات مهم، فاصله سیم از دسته و فاصله سیمها از یکدیگر است. یک نکته ظریف، میزان بودن جاییست که در آن مضراب به سیم برخورد میکند که رعایت این نکات به ظرافت سه تار میافزاید. در برخی از سه تار ها وزن زیاد به معنی ضخامتهای نامناسب صفحه و کاسه یا خیس بودن چوب آن است. و در برخی، سبک بودن زیاد سه تار ها به معنی پوک بودن چوب و یا ضعیف بودن آن است که این به تجربه به دست میآید و با مقایسه با صدای ساز اعتبار پیدا میکند.
سنتور یکی از سازهایی است که تقریبا 70 درصد علاقه مندان به موسیقی آن را می پسندند و به دنبال یادگیری آن هستند. زمانی که کسی قصد یادگیری سنتور می کند معمولا ابتدا آموزشگاه و یا استاد مناسب را پیدا میکند. زمانی که میخواهد سنتور لازم را تهیه کند به طور معمول سنتور را انتخاب میکند که استاد به او پیشنهاد می دهد. البته گاها دست به سرچ و گشت و گزار در اینترنت میشود... خب در نهایت تصمیم به خرید می گیرد.
چیزی که اینجا روشن میشود تفاوت های میلیونی قیمت سنتور است. مگر می شود یک سنتور با سنتور دیگر در این حد تفاوت قیمتی داشته باشند. اما باید به این نکته توجه داشت که سنتور نیز مانند سایر محصولات انواع مختلفی دارد و بسته به نوع آن قیمت متفاوتی نیز می گیرد. به عنونا مثال مدل لاکوک مانند سل کوک 9 خرکی است اما در مقايسه با سنتور سل كوک صداي زيرتري دارد و از نظر كوك نيز يك پرده بالاتر از سنتور سل كوک مي‌شود. سنتورهای 10، 11 و 12 خرکی نیز از مدل‌های دیگر سنتور است که برای تک نوازی مناسبتر است.
اساتید موسیقی اعتقاد دارند که در خرید سنتور باید معیار اول سازنده ساز باشد اما آیا واسطه گران فروش آلات و ادوات موسیقی به سازندگان اصلی ساز اشاره میکنند؟ خب در اکثر موارد نه، ولی مراجع تخصصی و با اسم و رسم مانند ساز24 نام سازنده را به عنوان یکی از فاکتورهای مهم در مشخصات ساز معرفی می کنند. سنتورها معمولا مزین به مهر خالق آن هستند که به نوعی ضمانت کیفیت آنها محسوب میشود. از برترین نوازندگان سنتور هم می‌توان به پرویز مشکاتیان، سیامک آقایی، ابوالحسن صبا و اردوان کامکار اشاره کرد.
قیمت سنتور باید معیار دوم خرید و فروش این ساز باشد. اگر سری به سایت‌های آنلاین فروش آلات و ادوات موسیقی مانند ساز24، دیجی کالا، دیوار و شیپور و ... بزنید، متوجه می شوید که از یک میلیون تومان تا سی میلیون قیمت‌ها در نوسان است. مثلا « بسته سنتور علیزاده یک مهر با قیمت 1350 هزار تومان در ساز24 به فروش می رسد. در مقابل سنتور پژوهشکده سنتور گوهر ویژه با قیمت 11 میلیون در این سایت خریداری شده است. البته نباید فراموش کرد که سنتورهای دست دومی نیز وجود دارند که افراد در سایت هایی مانند دیوار و شیپور آگهی می کنند و قیمت آنها به نسبت مناسب است اما آیا مورد اطمینان هستند؟ قطعا باید هنگام خرید خرید سنتورهای دست دوم دقت کنید که دچار تاب‌خوردن و انحنا از ناحیه صفحه زیرین شوند.
آیا تا به حال شما نیز به این فکر کرده بودید که چرا قیمت آلات موسیقی از جمله سنتور تا این حد دگرگون است؟ مثلا سنتور 11 خرک با چوب گردو چه تفاوتی با سنتور علیزاده دو مهر دارد که باید اختلاف قیمت 4 میلیون تومانی داشته باشند. یا به عنوان مثال سنتور علیزاده یک مهر با سنتور علیزاده دو مهر چه جذابیتی برای هنرآموز باید ایجاد کند که هنرآموز بخواهد به خاطر بالا بودن تعداد مهر هزینه بیشتری پرداخت کند. قطعا این اختلاف قیمت دلایل خاص خود را دارد از جمله صدای ساز، کیفیت متریال به کار برده شده در ساز، کوک ساز و ... در قیمت سنتور تاثیر مستقیم می گذارند.
در قیمت سنتور متریال به کار رفته شده از جمله جعبه رِزُنانس، جنس جعبه، گل روی جعبه، ضخامت صفحه و کف، شیطانک، گوشی و سیمگیر مهم هستند که به نسبت کیفیت آنها قیمت نیز تغییر می کند.
شاید برای شما نیز این واژه آشنا باشد: " صدای ساز یکدست است". یکدست بودن صدای ساز یعنی سازنده آن برای ساخت آن تلاش بسیار زیادی را متحمل شده است. زمانی که صدای ساز یکدست باشد یعنی ضخامت صفحه و جنس آن و محل پل گذاری با هم تناسب دارند و عدم این تناسب ایراد بسایر مهمی برای سنتور و نوازنده حرفه ای به حساب می آید. حجم صدای ساز بستگی به سلیقه شما دارد اما معمولا پیشنهاد می شود سازهای پرحجم را انتخاب نکنید (مخصوصا در سازهای ارزان). زیرا این حجم زیاد با کاهش ضخامت و کاهش تعداد پل و استفاده از چوب روشن قابل دستیابی است که خود این موارد برای اینکه یک سنتور، ضعیف محسوب شود کافیست. انتخاب صدا یک تخصص است که با تجربه به دست می¬آید بنابراین اگر نوآموز هستید و در این زمینه تجربه ای ندارید پیشنهاد می کنیم که حتما نظر استاد و کارشناس این حوزه رو جویا باشد.
چرا کوک ساز ممکن است در قیمت سنتور تاثیر گذار باشد؟ سازی که چندین بار کوک شده باشد ساز بهتری است و اگر کوک نشده حتما از کسی که توان و تخصص کوک کردن را داشته باشد بخواهید چند سیم را به صورت امتحانی دوباره کوک کند تا از کیفیت نگهداری کوک ساز مطمئن شوید. نکته دیگر اینکه هیچ گاه برروی یک سنتور حرفه¬ای صنایعی چون خاتم، معرق یا منبت روی صفحه ساز نمی¬بینید زیرا اینها باعث تضعیف صدا می¬شوند (به علت عدم یکدستی صفحه).
خب قطعا شما مانند من متوجه شدید که اختلاف قیمت سنتور A با سنتور B در چیست.
اگر کسی با سنتور آشنایی نسبی هم داشته باشد احتمالا واژه خرک برای اون واژه آشنایی است. به عنوان مثال سنتور 12 خرک موسوی، سنتور 9 خرک علیزاده، سنتور یازده خرک و .... ولی اهمیت خرک در سنتور چیست و چرا زمانی که قصد خرید سنتور را داریم باید به تعداد خرک آن اهمیت دهیم.
خرک سنتور چیست؟
خرک سنتور دومدل دارد.یکی هفتی-هشتی و یکی گرد.چوب ان عمدتا گردو اما برخی از چوبهای رز به دلیل سختی ان استفاده میکنند.خرک وسیله ارتباط سیم باصفحه و پلها میباشد. خرک سنتوز باعث میشود که ارتعاش سیم ها به صفحه منتقل شود. قطعا در ساز سنتور هرچه تعداد خرک ها بیشتر باشند وسعت ساز سنتور هم به لحاظ تعداد نت بیشتر است. به همین دلیل برای اینکه بتوان بدون تغییر دادن کوک، دستگاه ها و گام های بیشتری را نواخت از سنتورهایی با تعداد خرک بیشتر استفاده میشود. اما میتوانیم بگوییم که رایج ترین سنتورها، سنتورهای نه خرک و پس از آن دوازده خرک هستند.
سنتورها با چه تعداد خرکی رایج ترند؟
سنتورهای دوزاده خرک و نه خرک معمولا رایج تر از سنتورهای دیگرند. زیرادر دهه های گذشته بیشتر نوازندگانی که آهنگها و تصنیف های بزمی را مینواخته اند از ساز دوازده خرک استفاده کرده اند به دلیل اینکه با این ساز میتوانند بنا بر نیاز مجلس در دستگاههای مختلف بنوازند و چون اکثر نوازندگان را آقایان تشکیل میداده اند، ساز دوازده خرک که اکثرا می کوک است یعنی سه نت از سنتور سل کوک بم تر است این امکان را میدهد که خود نوازنده بتواند با آن زمزمه کند، در واقع سنتور می کوک بهترین جایگاه را برای صدای خواننده مرد داراست. اما به دلیل اینکه از دوره ی استاد صبا آموزش سنتور با سنتور نه خرک سل کوک صورت گرفت و پس از آن هم اساتید بزرگ سنتور، این سنتور را به عنوان سنتور استاندارد برگزیدند امروزه سنتور نه خرک سل کوک به عنوان سنتور استاندارد شناخته شده و آموزش سنتور و نوازندگی توسط این سنتور انجام می گردد.
خب شما به عنوان یه هنرآموز علاقه مند به ساز سنتور لازم است بخش های مختلف سنتور را بشناسید که خریدی کورکورانه نداشته باشید. هنگام خرید سنتور قطعا فروشنده آن از بخش های مختلف سنتور برایتان بگوید پس حتما این مقاله مفید را تا انتها بخوانید:
جعبه رِزُنانس : منظور از جعبه رزنانس، جعبه شامل صفحه و کفه و کلاف می باشد که با چسب یا سریشم به هم متصل هستند. در داخل این جعبه بین ۳ تا ۷ چوب (پل) به قطر حدودی یک سانتی متر وجود دارد که بین صفحه و کف قرار دارد که بنا به تخصص و تجربه سازنده ساز در جاهای خاصی قرار میگیرد که این خود به یک دست بودن صدا و تناسب حجم صدا و جنس ان کمک بسیار زیادی می کند. لازم به ذکر است که برخی از اساتید سازنده فقط با ابزار پل عیوب صدایی بسیاری از سازها را می توانند رفع کنند.
جنس جعبه : جنس چوب سنتور عمدتا از گردو می باشد (البته چوب راش، آزاد، رز وود، فوفل… نیز استفاده میشود) که البته خود چوب گردو بنا بر عمر درخت، قطر تنه، منطقه رویش درخت، مدت زمان خشک شدن چوب و شیوه خشک شدن ان کیفیتهای مختلفی دارد. بسیاری از اساتید سازنده ساز معتقدند چوب مناطق سردسیر مثلا کردستان، سنندج، الموت و… از کیفیت بهتری برخوردارند. البته از دید اکثر اساتید چوب گردوی تیره که دارای رگه های راست و منظم و یا فرهای ابر گونه روی چوب می باشند، که مدت زیادی (مثلا حداقل ۵سال) از خشک شدن انها می گذرد، گزینه مناسبی برای خرید سنتور خوش صدا خواهد بود.
گل روی جعبه : بر روی صفحه سنتور دو سوراخ به شکل گل وجود دارد که به ان گل سنتور گفته میشود. علت حضور این گل علاوه بر زیبایی، کمک به ایجاد رزنانس در داخل جعبه می باشد که محل آن بر اساس شیوه پل گذاری وسلیقه سازنده زیر سیمهای زرد و پشت خرک تعبیه می شود.
ضخامت صفحه و کف : بسیاری از اساتید حرفه ای معتقدند که چیدمان پل تنها فاکتور مهم تنظیم صدای ساز نیست بلکه ضخامت صفحه و کف نقش بسیار زیادی در کیفیت صدای ساز دارد. البته در این بین ضخامت صفحه از اهمیت بیشتری برخوردار است. بنا به جنس چوب و میزان خشک شدن ان ضخامت کف بین ۷تا ۹ میلیمتر و صفحه بین ۵٫۵ تا ۷٫۵ میلیمتر تنظیم می شود.شایان ذکر است که اساتید حرفه ای بنابر جنس چوب ممکن است ضخامتهای مختلفی در نقاط مختلف صفحه و کف ایجاد کنند.که البته خود همین تجربه وتخصص زیادی را میطلبد .
شیطانک : روی دو ساق ذوذنقه سنتور یک برجستگی وجود دارد که روی ان دو میله استیل به قطر حدودی ۲ میلیمتر قرار دارد که به شیطانک گفته می شود.که بعدا سیمهای سنتور روی ان قرار میگیرد. ارتفاع شیطانک از اهمیت زیادی برخوردار است زیرا بوسیله ان، میزان فشار سیمها روی خرک تغییر میکند که این خود در نهایت روی صدای ساز اثرگزار خواهد بود.
گوشی و سیمگیر : در طرف راست سنتور و بر روی کلاف گوشی قرار دارد که سیمها ی ساز در نهایت از طریق همین گوشیها کوک وتنظیم می شوند . اما نکته مهم در قسمت گوشی شیوه سوراخ کاری و برقو زدن است که رعایت همین نکته به کوک خوب و دقیق منجر خواهد شد. اما سیمگیر در طرف چپ ساز قرار دارد که تنها نکته مهم شیوه گره زدن سیم است که در نگهداشتن کوک می تواند موثر باشد.
جنس سیم : سنتور شامل دو نوع سیم می باشد که به سیم سفید وسیم زرد یا قرمز معروف است. سیم سفید از جنس فولاد می باشد و سیم زرد یک ترکیب الیاژی از کروم، مس وفولاد است. که البته این سیمها عمدتا وارداتی هستند. نکته مهم در این است که جنس سیم و کیفیت (یکدستی چگالی سیم) آن بر روی صدا بسیار موثر است.
همانطور که در موسیقی و یاد گرفتن یک ساز خاص برای علاقه مندان به موسیقی اهمیت بسیار زیادی دارد، هزینه ای که برای خرید یک ساز نیز در نظر گرفته می شود مهم است. اگر هنرجو مبتدی باشد قطعا نمیخواهد هزینه گزافی را متحمل شود چرا که در مسیر یادگیری ممکن است اراده اش سست شود و پروسه یادگیری عقب بیفتد(البته امیدوارم شما از جمله این دوستان نباشید ). قیمت ساز خاصی که مورد علاقه مان است به عوامل بسیاری بستگی دارد اما مهم ترین آنها صنعت و متریال و مواد به کار گرفته در ساز می باشد. البته همیشه و همه جا این قانون وجود دارد که قیمت هر کالایی وابسته به کیفیت مواد اولیه است.
به قول معروف هر چقدر پول بدیم همون قدر آش می خوریم.
در سازها چه تار باشد چه سه تار، چه سنتور باشد چه دیوان و ...، چوبی که برای ساختشان استفاده میشود بسیار مهم است و قیمت نهایی ساز را تحت تاثیر قرار میدهد. البته ناگفته نماند که بعد از مواد اولیه، ساخت ساز نیز مهم است. بسیاری از سازنده ها سازهایی را با مواد باکیفیت می سازند اما سازشان کیفیت بالایی ندارد و اصطلاحا مواد رو حروم کردن. اما وقتی ساخته های سازنده های دیگر را بررسی می کنیم می گوییم وااااااااااااااااو.
در این مقاله قصد دارم به فاکتورهایی برای قیمت سنتور اشاره کنم که هر هنرجویی بویژه هنرجویان مبتدی لازم است بدانند تا با دید بازتری هزینه خود را مدیریت کنند.
کیفیت ساز: ساختمان و صنعت ساز: به اعتقاد اکثر اساتید سنتورسازی، سازهای با چوب گردوی تیره و راه راست و یا فردار دارای کیفیت صوتی بهتری هستند. البته نکته دیگر عمر یا مدت زمان خشک شدن چوب است که این فاکتور در تشخیص بسیار سخت است و باید به اطلاعات سازنده اعتماد کرد. هر چه عمر خشک شدن چوب بالاتر باشد این چوب از کیفیت بهتری برخوردار است. البته به اعتقاد ما سنتور مجموعه ای از چند فاکتور است و ممکن است یک ساز با چوب روشن دارای خروجی صدای با کیفیت باشد، اما به صورت آماری چوب تیره و راه راست و فردار معمولا خروجی بهتری دارد. نکته بعدی کیفیت ساخت ساز است. یعنی زیبایی ظاهر ساز که شامل پرداخت چوب (یعنی باقی نماندن اثر داغی اره یا امثال این ها روی چوب) می باشد و البته کیفیت رنگرزی نیز مهم است که ساز با شاپان یا سیلر یا لاک رنگ شده باشد که به تجربه، سازی که با لاک رنگ شده باشد کیفیت بهتری خواهد داشت زیرا سیلر به دلیل خاصیت پوشانندگی منافذ چوب را می پوشاند که این خود باعث کاهش کیفیت صدا می شود. نکته ای که باید در خرید سنتور توجه داشت این است که ممکن است یک ساز با چوب روشن اما رنگ تیره باشد (توسط شیلان تیره شده باشد) که باید توجه داشت که به جای چوب تیره به شما فروخته نشود.
کوک ساز: نکته بعدی کوک ساز است. حتما سازی بخرید که چندین بار کوک شده باشد و از کسی که توان و تخصص کوک کردن را داشته باشد بخواهید چند سیم را به صورت امتحانی دوباره کوک کند تا از کیفیت نگهداری کوک سایت مطمئن شوید. نکته دیگر اینکه هیچ گاه برروی یک سنتور حرفه¬ای صنایعی چون خاتم، معرق یا منبت روی صفحه ساز نمی¬بینید زیرا اینها باعث تضعیف صدا می¬شوند (به علت عدم یکدستی صفحه).
صدا ساز: اگر یک متخصص بگوید صدای سازی یکدست است، این یک خبر خوب است. زیرا برای یکدست بودن صدا باید زحمت زیادی کشیده شود. یک نوازنده حرفه ¬ای علاقه¬ای به شنیدن تقه یا صداهایی مثل آن زیر مضرابش ندارد. زیرا این بدین معنی است که ضخامت صفحه و جنس آن و محل پل گذاری با هم تناسب ندارند و این یک ایراد مهم برای یک نوازنده حرفه¬ ای است. حجم صدای ساز بستگی به سلیقه شما دارد اما ما پیشنهاد می¬کنیم سازهای پرحجم را انتخاب نکنید (مخصوصا در سازهای ارزان). زیرا این حجم زیاد با کاهش ضخامت و کاهش تعداد پل و استفاده از چوب روشن قابل دستیابی است که خود این موارد برای اینکه یک سنتور، ضعیف محسوب شود کافیست. انتخاب صدا یک تخصص است که با تجربه به دست می¬آید و باید به متخصصان این امر اعتماد کرد. معمولا از صداهای خوب با عناوینی همچون صدای زنگدار، کریستالی، بدون تقه و یا صدای پخته در میان نوازندگان یاد می¬شود.
و در نهایت قیمت ساز :
توصیه اکید می¬شود که قیمت فاکتور دوم انتخاب باشد، زیرا شما می¬خواهید برای روح و احساس خود پول خرج کنید پس اطلاعات خود را زیاد کنید تا کمتر هزینه کنید. اما اگر سعی کنید تا فقط یک ساز ارزان خرید کنید، ممکن است با چند مشکل اساسی مواجه شوید: ممکن است در خرید سنتور به اسم چوب گردو، چوبهای بسیار ارزانتر به شما تحمیل شود که کیفیتی ضعیف دارند. در این صورت بعد از مدت کوتاهی قوس های عجیبی پیدا می¬کند و قابلیتهای خود را از دست می¬دهد. ممکن است سازی به شما فروخته شود که اصلا کوک نگه نمی¬دارد که این هم برای شما معضلی جدی خواهد بود. به چند نکته هنگام خرید حتما توجه کنید!!! اگر مبتدی هستید و قصد خرید از فروشگاه را دارید حتما برای خرید سنتور به همراه شخصی که در این زمینه تخصص دارد، و شما به وی اعتماد دارید بروید. (البته خودتان هم به نکات ذکر شده توجه داشته باشید.) در صورت خرید سنتور از فروشگاه، حتما خود را مستقل معرفی کنید. تجربیات ما نشان می¬دهد اگر شما خود را کسی معرفی کنید که از سوی استادی معرفی شده است، مجبور به پرداخت قیمت بیشتری برای خرید ساز نسبت به زمانی که به عنوان فردی مستقل خود را معرفی می¬کنید، خواهید شد. اگر قرار است استاد برایتان ساز تهیه کنید از تخصص و صداقت آن اطمینان حاصل کنید. در هنگام خرید، حتما حتما و حتما، اطلاعات خود را کامل کنید و با آگاهی اقدام به خرید نمایید. زیرا داشتن آگاهی هر چه بیشتر باعث تحمیل هزینه کمتر و دستیابی به نتیجه مطلوبتر خواهد شد.
همانطور که اطلاع دارید تقریبا عود ثبت جهانی شده است و کار پرونده عود به اتمام رسیده است. در رابطه به ثبت جهانی سنتور، سال گذشته داریوش پیرنیاكان؛ دبیر و سخنگوی شورای عالی خانه موسیقی؛ اعلام کرده بود که اگر بودجه در اختیارشان قرار دهند و سازمان میراث فرهنگی مساعدت كند، تدوین پرونده سنتور را نیز انجام خواهد شد.
باوجود اینکه سنتور در ایران بسیار برجسته است و ما سازندگان قدری داریم که با برندهایی مانند سنتور موسوی، سنتور وظیفه دوست، سنتور صادقی و سایر انواع سنتورها فعالیت دارند اما استاد پیشكسوت موسیقی در همان زمان اعلام کرد که سنتور باید به طور مشترك ثبت شود چرا كه چین، اروپای شرقی، تركیه هم آن را دارند. همچنین به این مورد اشاره کرد که ما می توانیم سازهایی كه در دیگر كشورها وجود ندارد و تنها متعلق به ایران هست را برای آینده نگاه داشته ام تا در یونسكو ثبت كنیم كه می توان به سه تار اشاره كرد.
ایشان دقیقا به این مورد اشاره کرد که پرونده عود را جمع آوری و ویدئوی ده دقیقه ای را برای یونسكو آماده و به سازمان میراث فرهنگی ارسال كردیم تا این پرونده برای سال 2019 در یونسكو ثبت شود. اما امكان دارد كشورهایی كه ساز عود دارند بخواهند هنگام ثبت یونسكو به ما بپیوندند، همچون ساز كمانچه كه پیش از آن جمهوری آذربایجان درخواست كرد و ما نیز پیوستن آنها را به پرونده پذیرفتیم.
زمانی که ساز کمانچه در یونسکو ثبت جهانی شد چالشی که وجود داشت این بوده است که به اسامی کشور ها به ترتیب الفبا ثبت نشود زیرا جمهوری اسلامی ایران بعد از سایر کشور ها قرار می گرفت. که خوشبختانه با مقاومت ها و استدلال های ردیف دان موسیقی ایران این مورد تایید شده است و اکنون اگر كمانچه را در سایت یونسكو جستجو كنید، نام ایران می آید.
خوشبخاته چون ایران از نظر فرهنگی گستره بسیار پهناوری دارد هر زمان که میخواهد یک اثر میراث معنوی را ثبت جهانی کند کشورهای دیگر نیز میخواهند به آن بپیوندند و این اتفاق نباید خشم ما را به همراه داشته باشد بلکه باید به این قضیه افتخار کنیم. مثلا زمانی که 12 کشور میخواهند در پرونده ثبت عید نوروز سهیم باشند یعنی اینها زمانی جز ایران بوده اند.
علاوه بر ساز کمانچه که در ثبت آن با کشورهای دیگر سهیم شده ایم احتمالا در ساز سنتور و نی نیز این اتفاق بیفتد.
سنتورها در انواع مختلفی تولید میشوند. سازنده های سنتور معمولا نام خود را به عنوان برند سنتور بر روی سنتور درج میکنند. به عنوان مثال استاد حمید موسوی که از سازنده های به نام سنتور در ایران هستند سنتور های خود را با برند سنتور موسوی عرضه می کند. در این مطلب میخواهم به برخی از سنتور های موسوی اشاره کنم و آنها را از لحاظ ساختمان و مواد به کار رفته در آنها بیشتر مورد بررسی قرار دهم.
سنتور موسوی ساپلی
سنتور موسوی ساپلی یکی از مدل های خاص ارائه شده توسط این سازنده در رنج سازهای حرفه ای است. تفاوت اصلی این سنتور با سنتورهای معمولی، استفاده از چوب آفریقایی ساپلی برای قسمت صفحه است که صدای این ساز را نسبت به سایر مدل ها خاص و متمایز می کند. برای کفه و کلاف این سنتور، همانگونه که مرسوم است، از چوب گردو استفاده شده و در قسمت پیشانی ساز (جلوی کلاف) طرح زیبایی با چوب گردو و به شیوه معرق کاری اجرا شده است. سنتور موسوی ساپلی هم چنین یک ساز ضد رطوبت یا اصطلاحاً “رطوبتی” محسوب می شود، به این معنا که برای مقاوم سازی این سنتور در برابر رطوبت، سازوکاری ویژه انجام گرفته است تا بتوان در شهرها و مناطقی که رطوبت هوا بالا است با خیال آسوده تری از آن استفاده نمود. به همین جهت، گل ها و سوراخ پایین کلاف پر شده اند تا مانع ورود رطوبت به داخل جعبه طنینی ساز باشد. در سمت سیم گیرها، شاهد کیفیت خوب گره خوردن سیم ها هستیم و در سمت دیگر کلاف، گوشی ها آبکاری اتوماتیک به چشم می آیند که کیفیت سوراخ کاری و برقو کاری در این بخش به وضوح قابل مشاهده است. هم چنین مهر سفارشی سنتور حمید موسوی را می توان در سمت چپ کلاف و بالای سیم گیر ها مشاهده نمود.
سنتور موسوی ساپلی دارای صدایی سالم و خوش طنین است. کیفیت صوتی سیم های زرد و ماندگاری صدای سیم های سفید (زیر) در فضا از جمله نکات قابل توجه در مورد صدای این سنتور است. این ساز به آن دسته از سنتورنوازان حرفه ای که به دنبال ساز جدیدی با ماهیت صوتی منحصر به فرد هستند توصیه می شود.
ارزیابی سنتور موسوی ساپلی از نظر کارشناسان این ساز
سنتور موسوی یک مهر ویژه
سازندگان مطرح سنتور، درجه کیفیت سری های مختلف سازهای خود را با تعداد مهر مشخص می کنند و گاهی نیز در این میان اصطلاح “ویژه” مطرح می شود که معمولاً یک مدل ویژه برتری هایی نسبت به مدل ساده پایین تر از خود دارد. همانطور که انتظار می رود، سنتور یک مهر ویژه موسوی نیز، مدل مرغوب تر سنتور یک مهر این سازنده است که در آن از چوب با کیفیت تری استفاده شده تا صدای بهتری داشته باشد.
نشانه های صنعت خوب را می توان در تمام بخش های این سنتور، از جمله شکل شیطانک ها، طراحی گل ها، جنس چوب خرک ها و چیدمان آنها و چیدمان گوشی ها و سیم گیرها مشاهده کرد. بدنه اصلی این سنتور موسوی یک مهر ویژه، یعنی صفحه رویی و کفه و کلاف از چوب گردوی راه راست و با کیفیت ساخته شده است و رنگرزی انجام شده، ساز را به رنگ قهوه ای مات و قدری تیره درآورده است. صدای ساز صدایی خوب و یکدست بر روی کل محدوده صوتی آن، از سیم های زرد گرفته تا سیم های سفید و سیم های پشت خرک می باشد.
با توجه به خوب چفت شدن گوشی ها در کلاف راست و هم چنین پشتیبانی خوب سیم گیرها از سیم ها، ساز حین نواختن خوب کوک نگه می دارد و این مسأله برای هر نوازنده ای می تواند حائز اهمیت باشد. مدل رطوبتی سنتور یک مهر ویژه موسوی نیز موجود است که مخصوص مناطق دارای هوای مرطوب طراحی شده تا با راهکارهایی مثل پر کردن گل های صفحه و سوراخ پایین کلاف، از ورود رطوبت به داخل کاسه تشدید و آسیب دیدن تدریجی ساز جلوگیری به عمل آید. سنتور موسوی یک مهر ویژه در مجموع یک ساز خوش ساخت و خوش صدا و با ارزش است که به منظور استفاده هنرجویان سنتور در مقاطع مختلف (به ویژه متوسطه) طراحی و ساخته شده است.
ارزیابی سنتور موسوی یک مهر ویژه از نظر کارشناسان این ساز
سنتور موسوی دومهر ساده
اصولاً در بین ساخته های یک سازنده ساز، تعداد مهرها می بایست سازها را از نظر کیفیت ساخت و متریال به کار رفته در یک رده بندی کیفی قرار بدهد. در سنتورهای موسوی این مسأله به وضوح دیده می شود. چنان که سنتور دو مهر موسوی نسبت به مدل های قبلی خود یعنی یک مهر ساده و یک مهر ویژه، در ساخت و پرداخت پیشرفته تر است.
در ساخت این سنتور از چوب گردوی مرغوب استفاده شده و اتصال صفحه و کفه و کلاف به یکدیگر به بهترین نحو انجام شده است. چوب استفاده شده در صفحه زیرین (کفه) طرح ابری دارد که این خود نشان از انتخاب چوب با کیفیت برای این بخش است. هم چنین در کلاف راست و چپ که گوشی ها و سیم گیرهای سنتور بر روی آنها قرار می گیرند، از چوب راه راست و قوی استفاده شده است. گوشی ها نیز از نوع آهن آبکاری اتومات دوبل هستند و به خوبی برقو خورده اند تا ساز در نگه داشتن کوک بهتر عمل کند. کیفیت خرک ها و فرم و پرداخت شیطانک ها در مدل دو مهر سنتور موسوی، نسبت به مدل های پایین تر در مجموع بهتر است.
نکته قابل توجه در سنتور موسوی دو مهر، وجود دو سوراخ روی قسمت پایین کلاف برای دسترسی به پل ها و رگلاژ کردن آنها با ابزار مربوطه است. بوسیله پل کش و از طریق این سوراخ ها می توان پل های مربوط به سیم های زرد و یا سیم های سفید و پشت خرک را جابجا کرد. در نوازندگی با سنتور موسوی مدل دو مهر، صدایی نرم، شفاف، قوی و یکدست را در تمام محدوده ساز تجربه خواهید نمود. قیمت این سنتور با کیفیت قابل توجه آن در تناسب است و این ساز را به یکی از گزینه های مناسب برای نوازندگان متوسط و حرفه ای تبدیل می کند.
ارزیابی سنتور موسوی دومهر ساده از نظر کارشناسان این ساز
از جمله دیگر سنتورهای موسوی می توان به نمونه های زیر اشاره کرد:
در این مطلب قصد داریم نگاهی به سنتور علیزاده داشته باشیم. این مدل از سنتورها بسیار مورد پسند عام گرفته اند. استاد علیزاده در انواع مختلفی این سنتور ها رو تولید میکند. در ادامه چند مدل از سنتورهای ایشان اشاره شده است:
سنتور علیزاده 1 مهر
با سنتور «علیزاده» یک مهر پا به دنیای موسیقی بگذارید و از نوازندگی با این ساز لذت ببرید. سنتور علیزاده یک مهر عرضه شده برای نوآموزان و هنرجویان عزیز، از نظر ساختار و آکوستیکی بسیار استاندارد است و میتواند برای شما، یک شروع بی‌نقص را رقم بزند. شاید برای نوآموزان و علاقمندان عزیز این سوال پیش آید با وجود استفاده یکسان از چوب و متریال در این دو ساز، چه فرقی بین سنتور علیزاده یک مهر و دومهر نهفته است. در جواب سوال این عزیزان باید گفت؛ فرق این دوساز در ساختمان آکوستیکی آنها است. اساتید و سازندگان سازهای ایرانی بعد از ساخت ساز و نواختن با آن، نسبت به کیفیت صوتی و ساختمان فیزیکی و آکوستیکی ساز به آن نمره یا همان مهر می‌دهند. هرچقدر ساز باکیفیت و حرفه‌ای باشد تعداد مهرها آن بیشتر است. حالا می‌توانید کمی بین ساز یک مهر و دو مهر تمایز قائل شوید. سنتور علیزاده یک مهر از چوب گردو در تمامی قسمت‌ها بهره می‌برد. گوشی‌های کوک از فولاد انتخاب شده، که کوکی پایدار و با ثبات در اختیار شما می‌گذارد. در این ساز از بهترین سیمها از جنس نیکل و برنز استفاده شده است. پس اگر به دنبال یک سنتور برای شروع هستید سنتور علیزاده یک مهر میتواند یک انتخاب دقیق برای شما باشد.
سنتور علیزاده 2 مهر
سنتور «علیزاده» دومهر ، مناسب برای هنرجویان و برای یک شروع استاندارد بسیار مقرون‌به صرفه است. چوب استفاده شده در این بدنه یا همان جعبه‌ی صوتی و صفحه رویی سنتور از چوب بسیار مقاوم و با کیفیت گردو است. صفحه ارتعاش یا همان صفحه رو از مرغوب‌ترین قسمت چوب گردو بدون گره انتخاب شده و دو گل مشبک برای خروج صدا در طرفین صفحه ایجاد شده است. چوب گردو به دلیل ساختار منسجم و مستحکم در برابر ضربه و رطوبت محیط مقاوم است و طول عمر بالایی نسبت به چوبهای دیگر دارد. این سنتور همچون یک ساز استاندارد از ۱۸ خرک به ارتفاع تقریبی ۲ و قطر ۱.۵ سانتی‌متر بهره می‌برد. ۷۲ گوشی از جنس فولاد، پایداری و کوک ساز شما را به خوبی حفظ خواهد کرد. کیفیت مناسب صفحه‌ی زیر و رو، استحکام کلاف‌ها و بالانس صدایی از ویژگی‌های سنتور علیزاده است. با تهیه این سنتور خیال خود را از بابت کیفیت و صدایی جذاب برای سال‌های بسیار راحت کنید.
سنتور علیزاده 3 مهر
سنتور از خاص ترین سازهای موسیقی ایرانی است. این ساز در دسته بندی سازهای زهی-کوبه ای جای می گیرد، یعنی در ساختار آن، سیم هایی وجود دارد که ارتعاش آنها (بوسیله ضربه های مضراب) عامل ایجاد صوت منحصر به فرد این ساز است. سنتور قدمت بسیاری دارد و خوشبختانه امروزه همچنان بعنوان یک ساز مطرح، جایگاه خود را در فرهنگ موسیقی ایران حفظ کرده است. از این رو، سازندگان متعددی به ساختن آن می پردازند، چرا که کماکان هنرمندان زیادی به نواختن آن علاقه دارند. سنتور علیزاده 3 مهر، از ساخته های استاد سلیم محمد علیزاده است. این ساز بعنوان یک ساز 3 مهر و بهترین ساز ساخته شده توسط این سازنده معرفی می شود. تمام بخش های صفحه رویی، صفحه زیرین (کفه)، کلاف و خرک ها در این سنتور از جنس چوب گردو است که پرداخت انجام شده (لاک الکل) بر روی بدنه اصلی، رنگ مات و نسبتاً تیره رنگی را پدید آورده، اما خرک ها بصورت خود رنگ هستند. صدای مطلوب این سنتور را می توان در تمام محدوده صوتی آن (سیم های زرد، سیم های سفید و بخش پشت خرک) شنید و اثری از ویژگی های بد و منفی مثل “تقه” یا “تپ تپ” در این صدا وجود ندارد، که اینها همه نشان از پل گذاری های درست و در مجموع صنعت دقیق و اصولی این سنتور است. در مقابل بعنوان یک امتیاز می توان به خوش صدایی و شفافیت صدای سیم های سفید و پشت خرک (یعنی صداهای زیر) اشاره کرد که در مقایسه با بسیاری سازها به وضوح قابل تشخیص است. سنتور 3 مهر علیزاده به طور کلی یک ساز خوش ساخت و خوش صدا است که می تواند مورد استفاده هنرجویان و نوازندگان سطوح مختلف قرار بگیرد.
قطعا تمام علاقه مندان به ساز سنتور در هنگام خرید سنتور به چالش های بسیار زیادی بر می خورند. در این راستا از اساتید موسیقی خود و افراد خبره مشاوره و راهنمایی می گیرند. در این مطلب معیارهای ارزیابی سنتور بیان شده است که قطعا می تواند در انتخاب سنتور خوب و خرید بهتر یاری رسان باشد.
صنعت و ساختمان ساز سنتور
سلیقه در پرداخت چوب: سنتور در مراحل مختلف مورد پرداخت با رنده، سمباده، مُقار، لیسه و … قرار میگیرد که کیفیت پرداخت، نشان از حوصله و سلیقه سازنده میباشد. کیفیت رنگرزی: سازندگان مختلف ممکن است روشهای زیادی برای رنگرزی انتخاب کنند مانند لاک الکل، سیلر و … ، که نوع رنگرزی و سلیقه در این مورد می تواند درصدای سنتور تاثیر بگذارد. (مثلا رنگهای پوشاننده میتواند جلوی ارتعاش الیاف چوب را بگیرد) البته رنگ در ظاهر زیبای سنتور بسیار موثر است. انضباط و چینش گوشیها: چیدمان گوشیها از سلیقه در سوراخکاری و برقو زدن مناسب حکایت دارد و گوشی های خوش تراش هم به صدای سنتور کمک میکند و هم در نگهداری کوک موثر است. کیفیت چسباندن کلاف، صفحه و کفه: یکی از قسمتهای مهم در سنتورسازی، سرهم کردن اجزای سنتور و چسباندن قسمتهای مختلف آن است. زیبایی در اتصال اجزا، هم نشان از سلیقه سازنده دارد و هم میتواند به ایجاد صدایی متناسب کمک کند. تناسب وزن سنتور: در برخی از سنتورها وزن زیاد به معنی ضخامتهای نامناسب به چوب یا خیس بودن آن است. و در برخی سبک بودن زیاد سنتور به معنی پوک بودن چوب و یا ضعیف بودن آن است که این به تجربه به دست میآید که در مقایسه با صدای سنتور اعتبار پیدا میکند.
کیفیت صوتی
یک دست بودن صدا: یک سنتور مناسب در نتهای مختلف دارای جنس صدای یکسان است که این نشان تخصص سازنده در پل گذاری و تنظیم ضخامت صفحه و کفه است که باعث میشود با تغییر پوزیسیونها، رنگ، حجم صدا و تونالیته سنتور عوض نشود. حجم صدا: حجم صدای مناسب در سنتور نشان تخصص سازنده است. رسیدن به یک حجم بالای صوتی و پرقدرت برای سنتور بسیار دشوار است که توان چوب شناسی و تنظیم ضخامت نیاز دارد که بسیار ارزشمند است. جنس صدا: تقه دار بودن، گزدار بودن صدا و … از جمله عیوبی است که میتواند جنس صدا راتضعیف کند و صدای کریستالی، پخته، عمیق و جاافتاده از جمله اصطلاحاتی است که برای صداهای مناسب از آن یاد میشود. نگهداری کوک: چرخش راحت گوشیها (نداشتن حرکت پله ای) و عدم برگشت گوشیها پس از کوک کردن به معنی نگهداری مناسب کوک است که برای یک سنتور بسیار حیاتی است که البته فاکتورهایی مثل ضخامت صفحه، ارتفاع خرک و … در کوک موثر است که دراین مرحله از آنها نمیتوان گذشت.
اصولاً در بین ساخته های یک سازنده ساز، تعداد مهرها می بایست سازها را از نظر کیفیت ساخت و متریال به کار رفته در یک رده بندی کیفی قرار بدهد. در سنتورهای موسویاین مسأله به وضوح دیده می شود. چنان که سنتور دو مهر موسوی نسبت به مدل های قبلی خود یعنی یک مهر ساده و یک مهر ویژه، در ساخت و پرداخت پیشرفته تر است. در ساخت این سنتور از چوب گردوی مرغوب استفاده شده و اتصال صفحه و کفه و کلاف به یکدیگر به بهترین نحو انجام شده است. چوب استفاده شده در صفحه زیرین (کفه) طرح ابری دارد که این خود نشان از انتخاب چوب با کیفیت برای این بخش است. هم چنین در کلاف راست و چپ که گوشی ها و سیم گیرهای سنتور بر روی آنها قرار می گیرند، از چوب راه راست و قوی استفاده شده است. گوشی ها نیز از نوع آهن آبکاری اتومات دوبل هستند و به خوبی برقو خورده اند تا ساز در نگه داشتن کوک بهتر عمل کند. کیفیت خرک ها و فرم و پرداخت شیطانک ها در مدل دو مهر سنتور موسوی، نسبت به مدل های پایین تر در مجموع بهتر است. نکته قابل توجه در سنتور موسوی دو مهر، وجود دو سوراخ روی قسمت پایین کلاف برای دسترسی به پل ها و رگلاژ کردن آنها با ابزار مربوطه است. بوسیله پل کش و از طریق این سوراخ ها می توان پل های مربوط به سیم های زرد و یا سیم های سفید و پشت خرک را جابجا کرد. در نوازندگی با سنتور موسوی مدل دو مهر، صدایی نرم، شفاف، قوی و یکدست را در تمام محدوده ساز تجربه خواهید نمود. قیمت این سنتور با کیفیت قابل توجه آن در تناسب است و این ساز را به یکی از گزینه های مناسب برای نوازندگان متوسط و حرفه ای تبدیل می کند.
متعلقات همراه سنتور موسوی
سنتور موسوی هعمولا همراه جعبه چرمی یا جعبه فومی / آچار کوک و مضراب سنتور ارائه میشود. برای نگه داری از این محصول نیز لازم است این متعلقات به همراه تهیه شود.
سنتور ساز زهی زخمه‌ای موسیقی ایرانی است. یفرهنگ دهخدا سنتور را این‌گونه بازشناخته‌است: «از سازهای ایرانی به شکل ذوزنقه که دارای سیمهای بسیاری است و با دو زخمه چوبی نواخته میشود(نقل از ویکی پدیا).» عوامل بسیاری در قیمت سنتور تاثیر گذارند و سازآموز را ترغیب به خرید ساز می کنند. در این مقاله سعی شده است تا به عمده ترین و برجسته ترین فاکتورها اشاره شود.
سنتور بر اساس ابعاد خاص که قاعده هم دارد می تواند به سنتور سل، لا، سی …،کروماتیک، ۱۲خرک، ۱۴خرک، باس و…تقسیم شود. البته در این تقسیم بندی تنها ابعاد ساز متغیر است و بقیه اجزای ساز یکسان می باشد.
دو شیوه‌ی متفاوت برای محاسبه‌ی هزینه‌ی تبلیغات به ازای کلیک وجود دارد: یکی تعیین نرخ ثابت به ازای هر کلیک، و دیگری مزایده بر اساس پیشنهاد قیمت یا Bid. در هر دو حالت تبلیغ‌دهنده باید ارزش بالقوه‌ای که از هر کلیک ناشی میشود را در نظر بگیرد. ارزش یاد شده به بازدیدکننده‌ی مورد انتظار تبلیغ‌دهنده و عایدی کوتاه‌مدت و بلند‌مدت حاصل از این بازدید (معمولاً درآمد) بستگی خواهد داشت.
بخشهای مختلف سنتور
جعبه رِزُنانس :
منظور از جعبه رزنانس، جعبه شامل صفحه و کفه و کلاف می باشد که با چسب یا سریشم به هم متصل هستند. در داخل این جعبه بین ۳ تا ۷ چوب (پل) به قطر حدودی یک سانتی متر وجود دارد که بین صفحه و کف قرار دارد که بنا به تخصص و تجربه سازنده ساز در جاهای خاصی قرار میگیرد که این خود به یک دست بودن صدا و تناسب حجم صدا و جنس ان کمک بسیار زیادی می کند. لازم به ذکر است که برخی از اساتید سازنده فقط با ابزار پل عیوب صدایی بسیاری از سازها را می توانند رفع کنند.
جنس جعبه :
جنس چوب سنتور عمدتا از گردو می باشد (البته چوب راش، آزاد، رز وود، فوفل… نیز استفاده میشود) که البته خود چوب گردو بنا بر عمر درخت، قطر تنه، منطقه رویش درخت، مدت زمان خشک شدن چوب و شیوه خشک شدن ان کیفیتهای مختلفی دارد. بسیاری از اساتید سازنده ساز معتقدند چوب مناطق سردسیر مثلا کردستان، سنندج، الموت و… از کیفیت بهتری برخوردارند. البته از دید اکثر اساتید چوب گردوی تیره که دارای رگه های راست و منظم و یا فرهای ابر گونه روی چوب می باشند، که مدت زیادی (مثلا حداقل ۵سال) از خشک شدن انها می گذرد، گزینه مناسبی برای خرید سنتور خوش صدا خواهد بود.
گل روی جعبه :
بر روی صفحه سنتور دو سوراخ به شکل گل وجود دارد که به ان گل سنتور گفته میشود. علت حضور این گل علاوه بر زیبایی، کمک به ایجاد رزنانس در داخل جعبه می باشد که محل آن بر اساس شیوه پل گذاری وسلیقه سازنده زیر سیمهای زرد و پشت خرک تعبیه می شود.
ضخامت صفحه و کف :
بسیاری از اساتید حرفه ای معتقدند که چیدمان پل تنها فاکتور مهم تنظیم صدای ساز نیست بلکه ضخامت صفحه و کف نقش بسیار زیادی در کیفیت صدای ساز دارد. البته در این بین ضخامت صفحه از اهمیت بیشتری برخوردار است. بنا به جنس چوب و میزان خشک شدن ان ضخامت کف بین ۷تا ۹ میلیمتر و صفحه بین ۵٫۵ تا ۷٫۵ میلیمتر تنظیم می شود.شایان ذکر است که اساتید حرفه ای بنابر جنس چوب ممکن است ضخامتهای مختلفی در نقاط مختلف صفحه و کف ایجاد کنند.که البته خود همین تجربه وتخصص زیادی را میطلبد .
شیطانک :
روی دو ساق ذوذنقه سنتور یک برجستگی وجود دارد که روی ان دو میله استیل به قطر حدودی ۲ میلیمتر قرار دارد که به شیطانک گفته می شود.که بعدا سیمهای سنتور روی ان قرار میگیرد. ارتفاع شیطانک از اهمیت زیادی برخوردار است زیرا بوسیله ان، میزان فشار سیمها روی خرک تغییر میکند که این خود در نهایت روی صدای ساز اثرگزار خواهد بود.
گوشی و سیمگیر :
در طرف راست سنتور و بر روی کلاف گوشی قرار دارد که سیمها ی ساز در نهایت از طریق همین گوشیها کوک وتنظیم می شوند . اما نکته مهم در قسمت گوشی شیوه سوراخ کاری و برقو زدن است که رعایت همین نکته به کوک خوب و دقیق منجر خواهد شد. اما سیمگیر در طرف چپ ساز قرار دارد که تنها نکته مهم شیوه گره زدن سیم است که در نگهداشتن کوک می تواند موثر باشد.
جنس سیم :
سنتور شامل دو نوع سیم می باشد که به سیم سفید وسیم زرد یا قرمز معروف است. سیم سفید از جنس فولاد می باشد و سیم زرد یک ترکیب الیاژی از کروم، مس وفولاد است. که البته این سیمها عمدتا وارداتی هستند. نکته مهم در این است که جنس سیم و کیفیت (یکدستی چگالی سیم) آن بر روی صدا بسیار موثر است.
معیارهای ارزیابی سنتور
جنس صدا: بم کریستالی، زنگ دار، پر حجم، صدای بسته و کم حجم، تقه دار بودن ساز، میزان یکدستی صدای ساز
جنس چوب: چوب تیره یا روشن، راه راست بودن چوب یا فردار بودن، کهنه یا تازه بودن چوب، سبک و پوک یا سنگین بودن چوب
کیفیت پرداخت: کیفیت پرداخت ساز، کیفیت رنگ کاری ساز، کیفیت خرک ها، کیفیت سیم، گوشی و ساچمه و سیم گیر، فاکتورهای اضافه مثل معرق یا خاتم یا منبت
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
